PDF FORMATINDA OKUYUN: Memurluk Sıfatı ile Bağdaşmayacak Nitelik ve Derecede Yüz Kızartıcı ve Utanç Verici Hareketlerde Bulunma Suçu (DMK m. 125/E-G)
A. GENEL OLARAK
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu (DMK) m. 6/1’e göre, memurlar, Anayasa ve kanunlara sadakatle bağlı kalmak; m. 7/2’ye göre, her durumda devletin menfaatlerini korumak; m. 8/1’e göre, resmi sıfatlarının gerektirdiği itibar ve güvene layık olduklarını hizmet içindeki ve dışındaki davranışlarıyla göstermek zorundadırlar. DMK m. 29/1’e göre, memurların, menfaat sağlama amacı ile hediye almaları yasaktır. Zira kamu hizmetinin işlerliği kadar Devletin saygınlığı ve memurun itibarının korunması da önemlidir. Söz konusu yasaklar bazı hassas meslek mensupları tarafından çiğnendiğinde, toplum zihninde kamu erkine duyulan güvensizlik hissi daha sarsıcı olmaktadır. İşte Adalet Bakanlığı uhdesinde görev yapan personel bu hassas grup içinde yer almaktadır.
Adalet teşkilatında kalem hizmeti ekip çalışması gerektirir. Adalet dağıtılmada bir araç olarak zabıt kâtiplerinin topluma ve beraber çalıştığı meslektaşları ile hâkim ve savcılara sınırsız bir güven duygusu vermesi aranır. Aynı şekilde infaz kurumlarında, bir yandan özel ve genel önleme amacı ekseninde cezaların infazı sağlanarak kamu vicdanı rahatlatılmakta, diğer taraftan suçlular ıslah edilerek topluma yeniden kazandırılmaktadır. Bu nedenle Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmelik m. 8 vd. hükümlerde yazı işleri hizmetinin ilgisine göre başkan, daire başkanı ya da Cumhuriyet başsavcılığının (CBS) denetimi altında ilgili yazı işleri müdürü ile onun yönetimindeki zabıt kâtibi, memur, mübaşir, hizmetli ve diğer görevliler tarafından yürütüleceği belirtilerek her birinin görev ve yetkileri teker teker sayılmıştır. Tamamlayıcı diğer düzenlemelerde de benzer hükümlere yer verilmiştir.
İnfaz kurumlarında görev yapacak personelin de, doğal olarak bu hedefleri sağlamaya yeter derecede disiplinli, dürüst, güvenilir olması ve bu özellikleri koruması gerekmektedir. Anılan vasıflar, kurumsal disiplin ve güvenliğin sağlanması açısından büyük önemi haizdir. Bu itibarla, Ceza infaz Kurumlarının Yönetime ile Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Yönetmelik (İY) m. 17/1-2’de infaz kurumu personelinin kamu görevlilerinin tâbi olduğu mevzuata uygun hareket edecekleri, görevin özelliği nedeniyle hükümlü ve tutuklulara (h/t) karşı ciddi, dürüst ve tarafsız davranacağı, görev gerekleri ve h/t’lerin eğitilerek yeniden topluma kazandırılması çalışmalarının zorunlu kıldığı ilişkiler dışında, h/t’ler ve yakınları ile herhangi bir suretle kişisel ilişki kuramayacakları belirtilmiş; m. 19/1-2’de personelin, kamu görevlileri için yasaklanmış tutum ve davranışlarda bulunmamak zorunda oldukları, h/t veya yakınlarından, her ne ad altında olursa olsun, para, hediye veya buna benzer şeyleri almaları, vermeleri veya bunlarla alım satım işlemlerini yapmalarının yasak olduğu hükme bağlanmıştır.
İzaha konu suçun tam olarak anlaşılabilmesi bakımından, benzer disiplin suçları içindeki yerine temasta yarar vardır. Buna göre; memur, hafiften ağıra doğru, Devlet memurluğu vakarına yakışmayan tutum ve davranışlarda bulunursa DMK m. 125/A-e uyarınca uyarma; hizmet dışında Devlet memurunun itibar ve güven duygusunu sarsacak niteliklerde davranışlarda bulunursa DMK m. 125/B-d uyarınca kınama; hizmet dışında Devlet memurunun itibar ve güven duygusunu sarsacak nitelikte davranışta bulunursa DMK m. 125/C-ı uyarınca aylıktan kesme; hizmet içinde veya dışında memurluk sıfatı ile bağdaşmayacak nitelik ve derecede yüz kızartıcı ve utanç verici hareketlerde bulunursa DMK m. 125/E-g uyarınca devlet memurluğundan çıkarma (DMÇ) cezasıyla cezalandırılır.
B. KORUNAN HUKUKİ DEĞER
DMK m. 125/E-g’deki suçla; kamu hizmetinin itibarlı ve saygın görevliler eliyle gereği gibi yürütülerek çalışma düzeninin sağlanması (Dilek, ’99, 28; Taşkın, ’06, 251) yanında, toplum nazarında kamu kurumlarına duyulması gereken genel güvenin korunması amaçlanmıştır (Gaz. BİM. 5. D, 7.12.21, 20/571, 21/1949).
C. SUÇUN UNSURLARI
- Fail
Disiplin suçları “gerçek özgü suç” niteliğindedir. Bu itibarla disiplin suçlarının faili ancak devlet memuru, yani belirli özelliklere sahip gerçek bir kişi olabilir (Oğurlu, ’01, 99; Taşkın, ’06, 186). Bu durum, DMK m. 125/E-g’de tanımlanan suç bakımından da geçerlidir.
- Mağdur
Her suçun bir mağdurunun bulunduğu kuralı disiplin suçları bakımından da uygulama alanı bulmaktadır. DMK m. 125/E-g’de tarif edilen disiplin suçunun öncelikli mağduru, failin görev yaptığı kurum nezdinde Devlettir. Kamu hizmetinden yararlanma hakkı bulunanlar da bu disiplin suçunun mağduru olabilirler.
- Hareket (Fiil)
DMK m. 125/E-g’deki suç, sadece “icrai” hareketle işlenmeye elverişlidir. Bu suçun tanımında “yüz kızartıcı suç” yanında “utanç verici hareket” kavramına da yer verilmiştir (D. 8. D, 7.6.18, 18/377, 18/3144). “Yüz kızartıcı” terimi utanılacak anlamındadır. “Utanç” sözcüğü utanma duygusu, hicap anlamına gelmektedir (www.tdk.gov.tr). Yüz kızartıcı suçlar, ahlak düzeninin şiddetle reddettiği ve toplumun büyük tepki gösterdiği suçlardır. Bu hareketlerde sınır, memurluk sıfatı ile bağdaşmayacak nitelik ve derecede olmadır. Ne tür davranışların memurluk sıfatıyla bağdaşmayacağı yoruma açıktır. Sınırları belirsiz bırakılan bu ibare, idareye geniş takdir yetkisi tanıması bakımından farklı uygulamalara yol açıcı niteliktedir (Dursun, ’03, 442-445). AYM, anılan davranışların maddede teker teker sayılması ve genel bir tarifinin yapılması mümkün olmadığından, somut bir düzenlemeye gidilmesinin zorluğuna işaret ederek [E-g]’deki suç tanımının belirlilik ilkesine aykırı olmadığına hükmetmiştir (AYM, 16.1.14, 13/110, 14/8). Pozitif hukukumuzda suçların tasnifinde yüz kızartıcı suç ibaresine yer verilmediğinden, bu kavrama objektif dayanak ve nesnel ölçü bulmak güçtür (Aydın, ’09, 158; Kamış, ’20, 62). Yüz kızartıcı suç ve utanç verici hareket kavramları soyut olarak ve çerçeve niteliğinde düzenlenmiştir. Bunun sonucu olarak, hangi fiiller ve hareketlerin yüz kızartıcı ve utanç verici nitelikte olduğu, söz konusu kavramların toplumda karşılık bulduğu anlamla (ahlaki özelliğiyle) birlikte her olayın özelliğine göre idare ve yargı mercilerince disiplin cezasının sebebi, niteliği ve kapsamı da göz önünde bulundurularak sübjektif olarak takdir edilir (D. 8. D, 2.6.21, 18/1321, 21/2863; D. 5. D, 24.10.19, 17/14947, 19/5597; D. 12. D, 26.12.18, 18/1247, 18/6782; Yrg. CGK, 2.7.96, 96/3-144, 96/171). DMK m. 48/A-5’in 5728 s. K. ile yapılan değişiklikten önceki halinde yüz kızartıcı suçlar; “Devletin şahsiyetine karşı işlenen suçlar”, “zimmet”, “ihtilas”, “irtikâp”, “rüşvet”, “hırsızlık”, “dolandırıcılık”, “evrakta sahtecilik”, “inancı kötüye kullanma”, “dolanlı iflas”, “istimal ve istihlak kaçakçılığı hariç kaçakçılık”, “resmî ihale ve alım satımlara fesat karıştırma” ile “Devlet sırlarını açığa vurma” şeklinde sınırlı olarak sayılmışken, anılan bentteki “yüz kızartıcı suç” ifadesi 23.1.08 t. ve 5728 s. K. değ. ile metinden çıkarılmıştır. Ancak bu durum, hemen aynı suçların yüz kızartıcı suç olarak sayıldığı AY m. 76/2, 2839 s. Milletvekili Seçim Kanunu m. 11/1-f, 1136 s. Avukatlık Kanunu m. 5 gibi hükümlerin referans alınmasını engellememektedir. Dnş’ın istikrar kazanmış kararlarına göre, DMK m. 125/E-g’de yer alan “memurluk sıfatı ile bağdaşmayacak nitelik ve derecede yüz kızartıcı ve utanç verici hareketler” ifadesi aynı K. m. 48/A-5’in önceki metninde yer alan ifadeden daha geniş kapsamlıdır. Bu nitelikte olup DMK m. 125/E-g kapsamına giren belli başlı suçlar Dnş. ve Bölge İdare Mahkemeleri (BİM) kararlarıyla açıklığa kavuşturulmuştur. Buna göre;
— Yüz Kızartıcı Suçlar ve Utanç Verici Hareketlerin Belli Başlıları; TCK m. 81 ve 82’deki “Kasten Adam Öldürme” (D. 12. D, 23.5.05, 03/2538, 05/2035); TCK m. 94 ve 95’deki “İşkence”; TCK m. 102’deki “Cinsel Saldırı” (D. 12. D, 27.9.12, 10/4676, 12/5301; D. 12. D, 24.6.05, 04/3212, 05/2614; D. 12. D, 15.11.16, 16/8659, 16/5043; Ank. BİM. 2. D, 4.11.21, 21/651, 21/2362); TCK m. 103’teki “Cinsel İstismar” (D. 12. D, 28.3.19, 16/10287, 19/2325; D. 12. D, 11.12.19, 17/1937, 19/10061; D. 12. D, 28.3.19, 16/10287, 19/2325; D. İDDK, 5.12.18, 18/2031, 18/5389; Adn. BİM. 1. D, 26.10.21, 21/1666, 21/1973); TCK m. 105’deki “Cinsel Taciz” (D. 12. D, 12.3.19, 18/8943, 19/1830; D. İDDK, 4.3.13, 09/652, 13/751; D. 12. D, 2.10.13, 13/1722, 13/6836; İzm. BİM. 6. D, 4.11.21, 21/1374, 21/2086; aksi yönde: D. 12. D, 30.6.20, 18/897, 20/2626; Adn. BİM. 1. D, 11.3.21, 20/322, 21/502); TCK m. 109/3-f’deki “Cebir, Tehdit veya Hile Kullanarak Çocuğu Hürriyetinden Yoksun Kılma“ (D. 12. D, 26.2.20, 18/10306, 20/1611); TCK m. 141 ve 142’deki “Hırsızlık” (D. 12. D, 21.1.19, 16/9969, 19/318; D. 12. D, 28.9.17, 17/1889, 17/4437; D. 5. D, 28.12.16, 16/19889, 16/13294; D. 8. D, 5.12.00, 93/1690, 00/7998; Ank. BİM. 2. D, 23.9.20, 20/890, 20/1588); TCK m. 149’daki “Nitelikli Yağma” (Ank. BİM. 2. D, 24.9.20, 20/643, 20/1629); TCK m. 155’deki “Güveni Kötüye Kullanmak” (D. 5. D, 29.3.17, 16/21802, 17/9512; D. 12. D, 31.10.14, 12/8976, 14/7017; D. 12. D, 29.6.12, 10/2335, 12/4522; aksi yönde: İst. BİM. 2. D, 5.2.20, 20/14, 20/226); TCK m. 157 ve 158’deki “Dolandırıcılık” (D. İDDK, 11.6.20, 19/2716, 20/917; D. 12. D, 12.2.20, 19/26, 20/1173; Gaz. BİM. 5. D, 17.3.21, 19/3828, 21/574; İst. BİM. 2. D, 19.9.19, 18/3189, 19/1470; Ank. BİM. 2. D, 5.7.19, 19/858, 19/1576); TCK m. 161’deki “Hileli İflâs”; TCK m. 165’teki “Suç Ürünü Eşyayı Satın Almak veya Kabul Etmek” (D. İDDGK, 20.6.03, 03/67, 03/436; Ank. BİM. 2. D, 26.3.21, 20/1789, 21/708); TCK m. 188’deki “Uyuş. Madde İmal ve Ticareti Yapma” (D. 12. D, 9.5.19, 19/921, 19/3534; D. 5. D, 25.5.17, 16/21467, 17/14530; Kon. BİM. 1. D, 9.9.21, 21/596, 21/1263; Erz. BİM. 1. D, 31.5.21, 20/427, 21/1244; Erz. BİM. 1. D, 22.4.21, 20/507, 21/842; Adn. BİM. 1. D, 11.3.21, 20/62, 21/497; Ank. BİM. 2. D, 22.1.20, 20/82, 20/96); TCK m. 191’deki “Uyuş. Madde Kullanmak” (D. 12. D, 24.10.19, 18/9544, 19/8059; D. 12. D, 23.5.08, 06/1541, 08/3078; aksi yönde: D. 5. D, 6.4.17, 16/21587, 17/10387); TCK m. 197/1’deki “Parada Sahtecilik” (D. 12. D, 13.9.12, 10/4306, 12/4676; D. 12. D, 28.10.03, 01/3018, 03/3136; Adn. BİM. 1. D, 24.3.21, 20/1595, 21/613); TCK m. 199’daki “Kıymetli Damgada Sahtecilik”; TCK m. 202’deki “Mühürde Sahtecilik”; TCK m. 204’teki “Resmi Belgede Sahtecilik” (D. 12. D, 6.2.20, 19/4607, 20/997; D. 16. D, 21.4.15, 15/9697, 15/1941; D. 12. D, 12.10.11, 11/5826, 11/4752); TCK m. 207’deki “Özel Belgede Sahtecilik” (D. 8. D, 14.12.95, 95/3985, 95/4387; İzm. BİM. 2. D, 19.11.18, 18/4100, 18/5288); TCK m. 220’deki “Suç İşlemek Amacıyla Örgüt Kurmak veya Örgüte Üye Olmak” (D. 8. D, 27.5.19, 13/8065, 19/5104); TCK m. 225’deki “Hayasızca Hareketlerde Bulunma” (Adn. BİM. 1. D, 5.3.21, 20/1508, 21/441); TCK m. 227’deki “Fuhuş” (D. 12. D, 16.9.19, 16/9291, 19/5878; D. 12. D, 13.6.18, 18/396, 18/2703; D. 5. D, 26.10.16, 16/9759, 16/5098; İzm. BİM. 2. D, 24.6.21, 21/950, 21/1210; İst. BİM. 2. D, 19.3.20, 19/685, 20/452; Gaz. BİM. 2. D, 21.9.17, 17/6368, 17/5659); TCK m. 235’teki “İhaleye Fesat Karıştırma” (D. 12. D, 22.2.17, 16/8072, 17/448; D. 12. D, 28.12.16, 16/8285, 16/6950); TCK m. 236’daki “Edimin İfasına Fesat Karıştırma” (D. 12. D, 19.9.18, 18/1226, 18/3215); TCK m. 241’deki “Tefecilik” (D. 12. D, 25.4.17, 16/9177, 17/1916; Kon. BİM. 1. D, 7.4.21, 21/391, 21/733; İst. BİM. 2. D, 5.3.19, 19/117, 19/373); TCK m. 245’deki “Banka veya Kredi Kartının Kötüye Kullanılması” (D. 12. D, 7.12.04, 03/3243, 04/3939; İzm. BİM. 2. D, 8.11.17, 17/8167, 17/7695); TCK m. 247/1-2’deki “Zimmet” (D. 12. D, 11.2.20, 19/7422, 20/1102; D. 12. D, 22.2.17, 16/9183, 17/436; D. 5. D, 11.1.19, 16/29493, 19/924; İst. BİM. 2. D, 29.1.21, 19/2296, 21/229; Erz. BİM. 3. D, 18.6.21, 19/1034, 21/1429; Gaz. BİM. 5. D, 19.9.19, 19/281, 19/1537); TCK m. 250’deki “İrtikâp” (D. 12. D, 17.2.20, 19/6127, 20/1314; Sam. BİM. 4. D, 15.6.21, 21/568, 21/634); TCK m. 251’deki “Denetim Görevinin İhmali” (D. 12. D, 28.5.12, 09/6155, 12/3576); TCK m. 252’deki “Rüşvet” (D. 12. D, 16.3.21, 21/689, 21/1350; D. 12. D, 16.9.19, 19/560, 19/5873; D. 12. D, 12.3.19, 16/8192, 19/1790; D. 12. D, 28.1.05, 02/617, 05/127; İst. BİM. 2. D, 24.6.20, 19/1741, 20/680); TCK m. 255/1’deki “Yetkili Olmadığı İş İçin Yarar Sağlama” (D. İDDK, 25.2.21, 20/951, 21/369; D. İDDK, 8.12.20, 20/2656, 20/3508; D. İDDK, 12.12.19, 19/1972, 19/6514; D. 12. D, 10.10.19, 19/2525, 19/7382); TCK m. 257’deki “Görevde Yetkiyi Kötüye Kullanma” (D. 12. D, 24.2.20, 20/745, 20/1539; D. 5. D, 20.11.19, 18/4688, 19/6099; D. 5. D, 31.12.18, 16/18053, 18/19044; D. 12. D, 20.3.18, 16/708, 18/1220; D. İDDK, 12.12.16, 14/5135, 16/3369; D. İDDK, 24.10.13, 10/3104, 13/3303; D. 12. D, 15.5.12, 10/1861, 12/3276; aksi yönde: D. 5. D, 9.11.17, 16/9737, 17/22393; Kon. BİM. 1. D, 11.2.21, 20/1032, 21/310; Gaz. BİM. 2. D, 22.10.18, 18/2193, 18/3409); TCK m. 272’deki “Yalan Tanıklık” (Gaz. BİM. 5. D, 11.2.21, 19/3782, 21/273); TCK m. 282’deki “Suçtan Kaynaklanan Malvarlığı Değerlerini Aklama” (D. 12. D, 19.2.20, 18/2535, 20/1437; Gaz. BİM. 5. D, 2.11.21, 20/885, 21/1747); TCK m. 285’deki “Soruşturmanın Gizliliğini İhlal” (İzm. BİM. 2. D, 27.12.18, 18/5292, 18/5806); TCK m. 294’deki “Kaçmaya İmkân Sağlama”; TCK m. 297’deki “İnfaz Kurumuna Yasak Eşya (Uyuşturucu Madde veya Cep Telefonu gibi) Sokma” (D. 5. D, 9.1.17, 16/17527, 17/545; D. 12. D, 11.12.14, 14/1616, 14/8647; D. 12. D, 27.1.14, 11/2765, 14/121; Gaz. BİM. 5. D, 31.12.20, 19/1744, 20/2348); TCK m. 299’daki “Cumhurbaşkanı’na Hakaret“ (D. 12. D, 7.2.19, 18/2558, 19/798); TCK m. 302 ilâ 308’deki “Devletin Güvenliğine Karşı Suçlar”; TCK m. 220/7 ve 314/3 del. 314/2’deki “Silahlı Terör Örgütüne Yardım ve Yataklık Yapma” (D. 12. D, 21.2.05, 02/4794, 05/478); TCK m. 309 ilâ 316’daki “Anayasal Düzene ve Bu Düzenin İşleyişine Karşı Suçlar” (D. 12. D, 5.2.19, 16/10549, 19/667; D. 5. D, 7.6.17, 16/21639, 17/16294); 5607 s. Kaçakçılık K.’daki “Kaçakçılık Suçları” (D. 12. D, 27.2.19, 17/2611, 19/1442); 2313 s. UMMHK m. 23/5’teki “Esrar Elde Etmek Amacıyla İzinsiz Hint Keneviri Ekmek” (Ank. BİM. 2. D, 23.5.18, 18/542, 18/1258); 213 s. VUK m. 259’daki “Sahte Fatura Düzenleme ve Kullanma” (D. 12. D, 26.12.18, 18/1247, 18/6782); 3713 s. TMK m. 7/2’deki “Silahlı Terör Örgütü Propagandası Yapmak” (D. 12. D, 17.9.19, 18/1252, 19/5969; D. 12. D, 5.7.18, 18/569, 18/2910; D. 12. D, 5.7.18, 18/569, 18/2910) olarak sayılabilir.
— DMK m. 125/E-g Kapsamına Girmeyen Suçların Belli Başlıları; 3628 s. MBK m. 13’deki “Haksız Mal Edinme” (D. 12. D, 28.1.21, 20/2060, 21/256; D. 12. D, 22.3.06, 03/4172, 06/1064); 3628 s. MBK m. 12’deki “Gerçeğe Aykırı Mal Beyanında Bulunma” (D. 12. D, 28.9.07, 06/5322, 07/40999; TCK m. 106’daki “Tehdit” (D. 5. D, 18.11.20, 16/16529, 20/5261); TCK m. 109’daki “Kişiyi Hür. Yok. Kılma” (Sam. BİM. 4. D, 10.3.21, 21/203, 21/263); TCK m. 146’daki “Kullanma Hırsızlığı” (D. 12. D, 24.9.14, 11/561, 14/5860); TCK m. 151’deki “Mala Zarar Verme” (D. 12. D, 29.3.05, 03/872, 05/1072); TCK m. 244’teki “Bilişim Sistemini Engelleme, Bozma, Verileri Yok Etme veya Değiştirme” (D. 12. D, 12.3.21, 21/733, 21/1293); TCK m. 283’teki “Suçluyu Kayırma” (D. 5. D, 12.1.17, 16/16112, 17/865); TCK m. 279’deki “Kamu Görevlisinin Suçu Bildirmemesi” (İst. BİM. 2. D, 11.12.20, 19/1691, 20/1679) şeklinde sıralanabilir.
Tipikliğinde menfaatin yer aldığı her suç, yasal olmayan yoldan maddi çıkar ve kazanç sağlama sonucunu doğuruyorsa, çoğunlukla yüz kızartıcı suç kabul edilir. Memurun haksız mal edindiği para miktarının çok az olması, ceza davasında indirme sebebi ise de, disiplin yönünden işlenen fiilin niteliğini değiştirmez (D. İDDK, 24.10.13, 10/3104, 13/3303; Gaz. BİM. 5. D, 18.12.20, 19/3045, 20/2273). Keza memurun haksız mal edindiği paraları daha sonra iade etmesi, fiilin ağırlığını azaltmaz (D. 12. D, 5.6.18, 16/8146, 18/2489).
DMK m. 125/E-g’deki suçun oluşması bakımından, fiilin “görevle ilgisi” bulunup bulunmadığı (Kaman Karan, ’03, 159) ya da “görev içinde” ya da “görev dışında” işlenip işlenmediği önem arz etmez (D. 8. D, 8.12.93, 93/1769, 93/4080). Fakat aşağıda da zikredileceği üzere hizmet dışında işlenen suçun yürütülen hizmeti olumsuz etkilemesi şarttır.
— Menfaat Karşılığı İnfaz Kurumuna Yasak Eşya Sokma Fiillerinden; V. Kap. İnfaz Kurumu’nda bir ihbar üzerine yapılan arama sonucunda ele geçirilen 1 adet cep telefonu, 1 adet şarj aleti ve 1 adet de sim kartın infaz korumu başmemuru (İKBM) M.D. tarafından hükümlüye para karşılığı getirildiğinin saptanması (D. 1. D, 14.11.14, 11/6903, 14/7456); N. Kap. İnfaz Kurumu 2. Müd. A.K.’ın görev yaptığı kurumda bulunan bir hükümlüye cep telefonu, tabanca ve mermi temin ederek kuruma sokması karşılığı hükümlünün arkadaşından 17 bin dolar alması, daha sonra bu para ile cep telefonunun yapılan aramada evinde bulunması (D. 12. D, 9.10.02, 00/5130, 02/2984); görev yeri olmadığı halde nöbet yerini terk ederek kapalı infaz kurumunun F1 ve A12 koğuşlarına giden infaz korumu memuru (İKM) Y.T.’nin h/t’leri koğuştan çıkarıp para karşılığında kuruma soktuğu cep telefonunu hükümlü Sami Hoştan’a vermesi (D. 5. D, 14.5.18, 16/40556, 18/14164; aynı mealde: Gaz. BİM. 5. D, 18.3.20, 19/2873, 20/729); N. Kap. İnfaz Kurumu’nda İKM N.A.’nın yapılan genel aramada koğuşta bulunan 2 adet cep telefonu ile 2 adet şarj aletini sigara paketi içinde kuruma sokarak h/t’lere vermesi ve karşılığında para alması (D. 12. D, 15.9.04, 04/589, 04/2461); K. Kap. İnfaz Kurumu’nda İKM S.E.’nin kuruma içinde müstehcen içerikli videoların bulunduğu flash bellek sokarak bunun karşılığında h/t’lerden maddi menfaat temin etmesi (Sam. BİM. 1. D, 15.5.18, 17/3612, 18/713); K. Kap. İnfaz Kurumu’nda İKM G.K.’nin yasak eşya olan cep telefonunu çalıştığı kuruma sokarak birlikte hareket ettiği Ö.S. aracılığıyla hükümlü K.İ.’ye verilmesini sağlaması (Ank. BİM. 2. D, 22.9.21, 21/888, 21/1618; Ank. BİM. 2. D, 22.9.21, 21/1684, 21/1581); Urla K-1 Kap. İnfaz Kurumu’nda İKM B.K.’nin kuruma hap, esrar ve kolonya sokarak bunları para karşılığı h/t’lere sattırması, kuruma cep telefonu sokarak elde ettiği parayı diğer İKM’lerle paylaşması, nöbetçi olduğu zamanlarda idare binasındaki telefonla para karşılığında h/t’leri konuşturması, h/t’lerin ziyarete gelen yakınlarından para alması (D. 12. D, 20.11.09, 09/4397, 09/6441); M. Kap. İnfaz Kurumu’nda İKM A.G.’nin kuruma soktuğu şahsi cep telefonundan mahkûmlar ile yakınlarını görüştürme karşılığında menfaat temin etmesi (İzm. BİM. 2. D, 12.10.21, 21/2103, 21/1932); B. Açık İnfaz Kurumu’nda İKM M.Y.’nin refakatinde tapu müdürlüğünde çalışan aynı kurum hükümlüleri M.T.N. ile Y.Z.’nin mahrem yerlerine cep telefonu saklayarak kullanmalarına maddi menfaat karşılığı göz yumması (İzm. BİM. 2. D, 17.9.20, 20/665, 20/1113) eylemleri DMK m. 125/E-g kapsamındadır.
— Görev Gereklerine Aykırı Davranılıp Menfaat Temin Edilmeyen Fiillerden; A. Kap. İnfaz Kurumu’nda İKM M.A.A’nın gittiği C. Disko isimli mekânda işletmeciyle müşteri arasında çıkan silahlı çatışma olayına karışarak etrafındakilere “sıkın bunlara” şeklinde direktifte bulunması ve mekânda cezaevi firarisi E.D. ile karşılaşmasına rağmen bu durumdan adli ve idari mercileri haberdar etmek yerine onunla görüşmeye devam etmesi (Kon. BİM. 1. D, 10.6.21, 21/567, 21/1086); S. K-1 Tipi İnfaz Kurumu’nda İKM A.C.’nin firar olayının yaşandığı esnada hayatını kaybeden İKM F.T. ile birlikte iç güvenlikten sorumlu olarak görev yapmaktayken koridor kapılarını açık bırakarak üst kattaki kütüphane odasına uyumaya gitmesi, bu sırada 6 h/t’nin firar etmeleri ve firar esnasında başmemurluk odasında bulunan F.T.’nin kafasına sopa ile vurarak şehit etmeleri, A.C.’nin olaydan hemen sonra güvenlik kamerası saatini değiştirmek ve görüntüleri silmeye çalışmak suretiyle delilleri karartmaya kalkışması (Adn. BİM. 1. D, 24.3.21, 20/1492, 21/606); İKM Z.Y.’nin E. CBS’nin tebliğ de edilen sözlü ve yazılı talimatına aykırı şekilde mahkum servisindeki oda kapılarını açık bırakması ve hastane mahkum koğuşlarında yapılacak aramayı hükümlü H.H.’ye haber vermesi (İst. BİM. 2. D, 22.11.18, 18/1168, 18/3332); İ. Kap. İnfaz Kurumu’nda İKM S.C.’nin h/t’lerin koğuştan çıkarılması sırasındaki uygulama ve kurum talimatlarına aykırı olarak bir h/t’yi üstlerine haber vermeden ve dilekçe bırakmadan koğuşundan alarak doktora götürmesi ve akabinde h/t’nin kaçmasına izin vererek bir başka h/t’nin öldürülmesine sebep olması, daha sonra olayların büyümesiyle 7 kişinin daha ölmesi (D. 12. D, 23.5.05, 03/2538, 05/2035); A. CBS İlamat Bürosu Z. Kâtibi U.H.’nin hakkında yakalama emri bulunan şahıslarla görüşerek ilamat dosyaları ile ilgili bilgiler vermesi (Ank. BİM. 2. D, 10.3.21, 20/1237, 21/463); İ. Adliyesi Hizmetlisi N.Ö.’nün uyuş. mad. tic. yapan ve operasyonda yakalanan organizatör konumundaki kişilerle yakın ilişki içinde olması (İzm. BİM. 2. D, 12.10.21, 21/1626, 21/1936) eylemleri DMK m. 125/E-g kapsamındadır. Buna karşılık Yrg. Bşk. Z. Kâtibi O.T.’nin henüz gizli olan ilam bilgilerini yetkisi olmadan UYAP’a başkasının kullanıcı adı ve şifresiyle girmek suretiyle görüntülemesi ve yazıcıdan çıktısını alması (D. 12. D, 31.3.21, 18/1010, 21/1789) fiili DMK m. 125/E-g kapsamında değildir.
— Görev Gereklerine Aykırı Davranılarak Menfaat Temin Edilen Fiillerden; K. Açık İnfaz Kurumu’nda İKM E.G.’nin aynı kurum hükümlüsü örgüt lideri A.D.’den saat, yemek ve sigara, aracına lastik gibi menfaatler sağlaması, bir lokantaya A.D. ile giderek yemek yiyip eğlenmesi, G.K. isimli hükümlüyü A.D’nin talimatları doğrultusunda o’nun koğuşuna yerleştirmesi (D. 5. D, 4.7.17, 16/20343, 17/19762); A. Kap. İnfaz Kurumu’nda İKBM H.D.’nin samimi ilişki kurduğu suç örgütü yöneticisi N.E. ve üyesi B.E.’ye kurumda bulunan örgüt üyelerinin yerleri ve görüşmelerini ayarlama karşılığında araba taksitini ödeterek çıkar sağlaması (D. 12. D, 30.4.12, 10/6952, 12/2751); A. Açık İnfaz Kurumu’nda İKM İ.H.T.’nin görevli olduğu hastanede yatan hükümlü M.Ş.’nin üst araması esnasında üzerinde aynı hastane temizlik personeli B.G.Ç.’ye ait cep telefonunu ele geçirmesi üzerine bu durumu tutanağa yansıtmasına rağmen B.G.’Ç.’ye kendisiyle ilişkiye girmesi halinde tutanağı işleme koymayacağını beyan etmek suretiyle şantajda bulunması (Gaz. BİM. 5. D, 17.11.20, 19/1785, 20/2066); A. CBS’de Z. Kâtibi G.B.’nin uyuş. mad. kul. suçundan hakkında soruşturma dosyası bulunan M.T.’ye ulaşarak dosyadaki eksikliklerin giderileceğini belirterek 1.000 TL para alması (İzm. BİM. 2. D, 19.10.21, 21/2009, 21/2036); B. Adliyesi Z. Kâtibi Y.Y.’nin hakkında yakalama kararı bulunan M.Ç.’nin ek iddianame gereğince ifadesinin alınarak serbest bırakılması konusunda A. Adliyesi’ne faks çekilmesi ile ilgili olarak görevlendirildiği halde M.Ç’nin yakınlarından tahliye yazısını fakslamak için 1.000 TL para istemesi (D. 5. D, 4.4.17, 16/23294, 17/10058; D. 12. D, 13.2.12, 09/4506, 12/1058); H. Adliyesi Z. Kâtibi T.T.E.’nin mah. dosyasında araç üzerine konan şerhin kaldırılması için araç sahibinden para istemesi (Adn. BİM. 1. D, 26.11.20, 20/1283, 20/346); İhbar üzerine CBS tarafından yapılan soruşturma kapsamındaki teknik takipten de saptandığı üzere, İ. İcra Müd. Yrd. İ.A.’nın diğer bir kısım daire personelleriyle birlikte icra takip dosyalarında yapması gereken işlemleri yapmak için dosyanın tarafı alacaklı vekillerinden para istemesi, bu parayı genellikle muamele yapılacak dosya arasına ya da çalıştığı masanın çekmecesine koyması, para vermeyenlerin işlemlerini geciktirmesi (Gaz. BİM. 5. D, 18.3.21, 19/3815, 21/625); A. 10. İcra Müd. M.A.’nın nakit para işlemleri kaldırılmasına rağmen avukat kâtibinden elden para alması (D. 5. D, 8.3.17, 16/28729, 17/6333); M. İcra Müd. Yrd. E.Ç.’nin samimi menfaat ilişkisi kurduğu özel yediemin E.K.’ya hacizli malların satışında özel çıkar sağlaması, fahiş ücret takdir etmesi, bazı yediemin ödemelerini faturalandırmaması (D. 5. D, 20.11.19, 18/4688, 19/6099; D. İDDK, 7.3.16, 14/3711, 16/660); Ünv. Öğr. Üyesi İ.K.’nın kadrolu olarak işe alma vaadiyle bir geceyi birlikte geçirdiği S.A. ile bu görüşmeye aracılık eden S.D. ve şoförünün oğlunun da aralarında bulunduğu kişilerin kadrolu işe alınmasını sağlaması (D. 8. D, 2.6.21, 19/3513, 21/2862); Kurum kalorifercisi F.K.’nin T.K.’den kurumda olan işini hızlandırması karşılığında 2.000 TL para alması (D. 12. D, 19.12.19, 18/8254, 19/10454); Memurun sahte fatura düzenlenmesine aracılık ederek çıkar sağlaması (D. 12. D, 26.12.18, 18/1247, 18/6782); Memur H.Ç.’nin V. Sig. Arc. Ltd. Şti.’de ortaklığı olmadığı halde bu acentenin diğer şirketlerle ilişkilerinde aktif rol üstlenip sigortacılık yapması, boş formların alınmasından poliçe kesilmesi ve prim tahsiline kadar birçok işlemde acente adına irade beyanıyla ve acente kaşesi üstüne imza atarak bu işlemlerden menfaat sağlaması, poliçelerin diğer nüshalarını işleme koymayıp prim bedelini kendi menfaatine kullanması (D. 12. D, 19.11.13, 11/1912, 13/8259); Şube Müd. O.Z.’nin kurumundan iş alan şirket yetkililerinden çeşitli nedenlerle yatırıldığını öne sürmesine rağmen buna ilişkin herhangi bir bilgi ve belge ortaya koyamadığı çeşitli miktarlarda para alması (D. 12. D, 23.11.05, 04/2299, 05/4206) fiilleri DMK m. 125/E-g kapsamındadır.
— Zimmet, İrtikâp ve Rüşvet Yoluyla Haksız Menfaat Temin Etme Fiillerinden; K. Kap. İnfaz Kurumu’nda İKM O.Ç.’nin h/t’leri nöbeti sırasında akşamları koğuştan dışarıya çıkartarak telefonla görüştürmesi, kapalı görüşlerde daha uzun süre görüş yaptırmak gibi usulsüz işlemler karşılığında çeşitli adlar altında para alması (D. 12. D, 11.6.14, 14/3435, 14/4882); T. Kap. İnfaz Kurumu’nda İKBM E.Ç.’nin samimiyet kurduğu ve haftada en az 3-4 kez üst üste hastaneye gitmesini sağladığı hükümlü Y.Y.’den ona ait vergi borcunu ödemek üzere aldığı 3.000 TL’yi kendi işinde kullanması ve geri de ödememesi (Sam. BİM. 4. D, 31.1.20, 20/776, 20/1165); B. E Tipi K. İnfaz Kurumu Müd. İ.T.’nin h/t’lerin rehabilitasyonu projesi kapsamında düzenlenen kurs sonrası açılan sergideki satışlardan elde edilen ve kendisine görevi nedeniyle teslim edilen paranın bir kısmını zimmetine geçirmesi (D. 5. D, 11.1.19, 16/29493, 19/924); M. Kap. İnfaz Kurumu İşyurdu kantin görevlisi İKM N.G.’nin ilgili genelgeye göre kantinden veresiye satış yapılması yasak olduğu halde infaz kurumu personeli ve hükümlülere veresiye mal satışı yapması, toplam 8.702 TL kantin geliri ile 282 TL gazete satış gelirini bankaya yatırmayarak uhdesinde tutması (D. 12. D, 5.6.13, 11/1577, 13/4911); S. Kap. İnfaz Kurumu’nda İKM Y.E.’nin aynı kurum hükümlüsü Y.A.’ya posta havalesiyle gelen 5.000 TL’yi PTT’den çekip bankaya yatırması gerekirken adı geçenin kardeşi İ.A.’ya teslim edilmiş gibi reddiyat ve tahsilat makbuzu ile teslim-tesellüm tutanağı düzenleyerek zimmetine geçirmesi (D. 5. D, 24.4.17, 16/17715, 17/11377); K. Kap. İnfaz Kurumu’nda İKM S.B.’nin emanet para kasasında açık verdiği 31.192 TL tutarı kayıtlarda gizlemek için değişik tarihlerde geçmiş aylara ve yıllara yönelik gerçeği yansıtmayacak şekilde tahsilat ve reddiyat makbuzları düzenlemesi (Erz. BİM. 1. D, 3.12.20, 19/1283, 20/998); İKM R.D.’nin çocuğu adına hasta sevk kâğıdı çıkartarak ilgili sağlık biriminde muayene olmadığı halde düzenlenen gerçeğe aykırı belge ve faturalara dayanarak tahsil olunan paralardan pay alması (D. 12. D, 9.2.19, 18/4949, 19/1139); A. Kap. İnfaz Kurumu Mutemedi A.Ö.’nün personelin maaş ve ek ders ödemelerinde usulsüz uygulamalar yapmak suretiyle bir miktar parayı zimmetine geçirmesi (D. 5. D, 6.12.17, 16/19038, 17/23845); D. E Tipi K. İnfaz Kurumu Emanet Memuru N.E.’nin kendisine teslim edilen h/t’lere ait para ve kıymetli eşyaları zimmetine geçirmesi ve bunun açığa çıkmasını engellemeye yönelik hileli işlemlerde bulunması (D. 5. D, 3.1.17, 16/16550, 17/83); M. Kap. İnfaz Kurumu Emanet Para Biriminde görevli İKM V.N.’nin 10 yıl içinde sahiplerince alınmayan toplam 5.293 TL parayı yasa gereği Maliye’ye devretmesi gerekirken hesaptan çıkışını yapıp ödendi göstererek mal edinmesi (Adn. BİM. 1. D, 6.10.21, 21/167, 21/1639); K. İnfaz Kurumu’nda İKM S.A.’nın aynı kurumdan tahliye olan hükümlü S.K.’den tahliye olurken 21.830 TL iaşe bedelini tahsil ettiği halde, kurum hesabına intikal ettirmeyerek uhdesinde tutması (D. 12. D, 19.6.03, 02/2493, 03/1912); D. E Tipi K. İnfaz Kurumu’nda Emanet Memuru N.E.’nin kendisine teslim edilen h/t’lere ait para ve kıymetli eşyaları zimmetine geçirmesi ve bunun açığa çıkmasını engellemeye yönelik hileli işlemlerde bulunması (D. 5. D, 3.1.17, 16/16550, 17/83); Z. Kâtibi S.D.’nin görev yaptığı mah.’nin muhtelif dosyalarında gider avansı olarak bulunan toplam 20.950 TL’yi sahte resmi belge düzenleyerek çekip kendi hesabına kullanması (Ank. BİM. 2. D, 30.6.21, 20/2809, 21/1200); Mah. Mübaşiri S.S.’nin zilyetliği kendisine devredildiği için koruma ve gözetimi ile yükümlü olduğu elden yaptığı tebligatlar ve gider amaçlı reddedilen paranın 18.780 TL’sini mah. veznesine iade etmeyerek uhdesinde bulundurması (D. 5. D, 27.10.20, 18/3532, 20/4775); K. Adliyesi’nde Hizmetli H.K.’nin İcra Müd.’nce borçludan tahsil edilen ve masraflar çıktıktan sonra kalan 41.840 TL’nin postaneye yatırılmak üzere kendisine zimmetsiz olarak teslim edilmesine rağmen bunun 11.840 TL’sini PTT veznesine yatırması, makbuzun baş tarafındaki (1) rakamını tahrif ederek 41.840 TL yatırılmış gibi göstermesi (D. 12. D, 20.10.04, 02/561, 04/3198); İ. Adliyesi Z. Kâtibi B.Y.’nin pazar günü kapanmış iki dosya üzerinden 5.000 TL ve 8.000 TL olmak üzere iki adet sarf kararı yazarak bilirkişilik yapmış gibi paranın ödeneceği kişi olarak kendisini göstermesi, karar hesap numarasını eklemesi, akabinde hâkimin bilgi ve rızası dışında odasında bulunan e-imzayı alarak evrakı imzalaması (İzm. BİM. 2. D, 14.10.21, 21/1345, 21/1991); Mah. Mübaşiri M.K.’nin dava dosyalarına ilişkin tebliğ mazbatalarındaki posta pullarını tebligatın muhatapta kalacak kısmına yapıştırması gerekirken mah.’ye dönecek kısmına yapıştırması, bir kısım tebligatlar döndükten sonra bu pulları yerinden söküp yerine maddi değeri olmayan taahhütlü posta, tebligat barkotları yapıştırarak bedellerini uhdesine geçirmesi (D. 5. D, 13.2.18, 16/38445, 18/8681); A. Adliyesi Mübaşiri M.K.’nin, açtığı hukuk davasını kaybetmesi nedeniyle yargılama giderinin ödenmesine ilişkin tebligatı alması üzerine adliyeye gelen M.Ç.’den bilgisayarın çalışmadığını belirterek 543 TL parayı elden alıp sahte makbuz hazırlayarak ona vermesi (Erz. BİM. 1. D, 7.5.21, 20/541, 21/1024); Y. Adliyesi Z. Kâtibi İ.K.’nın bazı dava dosyaları içinde bulunan ve PTT’den tebligattan dönen tebligat parçalarının bazı pullarının tamamını bazılarının da bir kısmını sökmesi, bu pulları temizleyip yeniden zamkla yapıştırarak yeni tebligatlarda kullanması, geri dönen tebligat parçalarındaki kullanılmış pulları ikinci kez söküp imha etmesi, ayrıca dosyadan masraf aldığı halde tebligatları elden yapıp masrafı iade etmemek suretiyle 58.000 TL’yi zimmetine geçirmesi (D. 12. D, 27.12.01, 01/3998, 01/4617; Adn. BİM. 1. D, 11.3.21, 20/1431, 21/510; Ank. BİM. 2. D, 1.12.17, 17/5681, 17/12521); K. Adliyesi Z. Kâtibi G.B.’nin görevli olduğu mah.’ye ait kararların tebliğe çıkarılması için alınan toplam 44.645 TL ederindeki posta pullarını, kararları elden tebliğ etmesine rağmen hak sahiplerine iade etmeyerek zimmetine geçirmesi (D. 12. D, 15.9.04, 03/2262, 04/2509); B. Adliyesi Z. Kâtibi F.K.’nin B. 4. SCM’nin bir dosyasına ilgisiz bir kişiyi taraf ekleyerek sahte veraset ilamı yazmak suretiyle ölü İ.K.A.’nın banka hesabındaki mevduatı çekmeye çalışması (D. 5. D, 15.3.18, 16/40482, 18/12114); Ç. Adliyesi Yazı İşl. Müd. Vek. İ.E.’nin kendisine tevdi edilen mah. dosyalarında posta, bilirkişi ödemeleri ve masraf iadelerine ilişkin herhangi bir işlem yapılmadığı halde UYAP’tan değişik adlar altında (posta, bilirkişi ödemeleri, masraf iadesi vs.) ödeme yapılmış gibi göstererek usulsüz reddiyat makbuzu düzenlemesi ve taraflar adına sahte imza atmak suretiyle toplam 13.721 TL’yi zimmetine geçirmesi (D. 5. D, 2.5.17, 16/19313, 17/13482; İst. BİM. 2. D, 14.4.21, 21/746, 21/917); N. Adliyesi Z. Kâtibi H.T.’nin tahsil ettiği 10.351 TL harç parasını Maliye hesabına yatırmaması (D. 12. D, 28.11.14, 13/8892, 14/8046); Z. Kâtibi T.T.’nin açılan 147 adet veraset ilamına ilişkin dava dosyasının harcını avukattan haricen almasına ve harcı yatırmadan dosyalara esas numarası vermesine rağmen uhdesinde tutması, bilahare vaziyetin tespiti üzerine kendi isteğiyle yatırması (Sam. BİM. 4. D, 13.1.20, 19/806, 20/31); I. İcra Müd. Yrd. M.A.K.’nin posta gönderi ücreti almamış olmasına rağmen ücret aldığına dair gider pusulalarını hayatın olağan akışı içerisinde imzalamaması gerektiği halde aksini yaparak yaklaşık 2.360.000 TL’yi uhdesine geçirmesi (Erz. BİM. 1. D, 3.12.20, 19/1540, 20/997; İzm. BİM. 2. D, 5.9.19, 19/1384, 19/1754); Mah. Yaz. İşl. Müd. S.Ç.’nin karara bağlanan ve temyiz edilerek Yrg’a gönderilmesi gereken dosyalar için tebligat ve dosya masraflarını karşılamak üzere mahkeme veznesine yatırılan paraları düzenlediği reddiyat makbuzlarıyla çekerek şahsi ihtiyaçları için harcaması ve dosyaları da Yrg’a göndermemesi (D. 12. D, 16.2.05, 02/2183, 05/430); Y. İcra Müd. Ö.B.’nin İ.A.’dan 2.000 TL almasına rağmen ilgili dosyaya yatırmaması (D. 5. D, 6.6.17, 16/16531, 17/16258); K. İcra Müd. Yrd. A.A.B.’nin Akbank ile icra daireleri arasında yapılan yazışma evrakları için ayrı ayrı posta ücreti almasına rağmen aynı yere giden evrakları tek zarf içerisine koyarak göndermesi ve aradaki ücret farkını zimmetine geçirmesi (Erz. BİM. 1. D, 17.12.20, 19/1940, 20/1155; Erz. BİM. 1. D, 10.9.20, 19/1499, 20/457; Erz. BİM. 1. D, 12.9.19, 19/1473, 19/1327); Y. İcra Müd. Ö.B.’nin 625 TL tutarında posta pullarını uhdesinde tutması (D. 5. D, 6.6.17, 16/16527, 17/16257); Ambar Memuru İ.Ö.’nün kurum deposunda muhafaza altında olup tasfiyelik hale gelmiş içki, sigara, ilaç gibi eşyaları imha edilmiş gibi göstererek veya eşyaları değiştirerek piyasaya sürmesi (D. 12. D, 16.11.17, 16/7489, 17/5738); Memur B.Y.’nin sorumluluğunda bulunan depodaki sigara ve içkileri değişik tarihlerde alarak mal edinmesi (Erz. BİM. 1. D, 20.11.18, 18/2363, 18/3155); T. Adliyesi Emanet Memuru H.A.’nın adli emanet deposunda bulunan uyuş. maddeyi yerine şeker ve nişasta koymak suretiyle alarak üçüncü şahıslara satması (D. 5. D, 11.1.17, 16/25667, 17/814); Mutemet M.R.Y.’nin kuruma giyim alınmasına istinaden sahte imza atmak suretiyle düzenlenen belgeyi kullanarak 17.386 TL’yi hesabına geçirmesi (D. 12. D, 28.3.18, 16/7368, 18/1340); Şoför S.T.’nin resmî araca benzin almadığı hâlde almış gibi tutanak ve fatura düzenleterek karşılığında benzin istasyonundan aldığı 5.100 TL’yi zimmetine geçirmesi (D. 12. D, 12.11.01, 99/2984, 01/3800); Aşçı A.Ö.’nün, eşine ait araca ‘15 ve ‘16 yılları içinde sanki idaredeki jeneratör ve çim biçme makinasına alıyormuş gibi toplam 7.258 TL akaryakıt alarak mal edinmesi, yaptığı usulsüzlüğü gizlemek için de alım faturalarını imha etmesi (Gaz. BİM. 2. D, 31.10.18, 18/1298, 18/3454); Trf. PM G.K.’nin görevi sırasında görevinin gereklerine aykırı şekilde yazması gereken idarî para cezasını yazmamak için sürücü N.K.’dan 100 TL rüşvet istemesi (Gaz. BİM. 2. D, 18.10.18, 18/441, 18/3354) fiilleri DMK m. 125/E-g kapsamındadır.
— İhaleye Fesat Karıştırma Fiillerinden; E. Kap. İnfaz Kurumu Saymanı K.Y.’nin görev yaptığı yerde yapılan ihaleler öncesi ilişkili olduğu firmaların sahiplerine diğer firmalarca verilen fiyatları bildirmesi ve ihalenin kimde kalacağı konusunda anlaşma yapması (D. 12. D, 11.12.14, 14/7300, 14/8800); K. Kap. İnfaz Kurumu Saymanı O.D.’nin kurum görevlileri N.A., M.G. ve A.A. ile birlikte İ.K., C.B. ve A.R.Y. ile aralarında özellikle ihale şartlarını ve fiyatı etkilemek için açık veya gizli anlaşma yapması, bu kapsamda yaklaşık maliyet tespitine ilişkin araştırmanın sürekli ihale iştirakçisi firmaların temsilcileri olan İ.K., A.R.Y. ve C.B.’ye ait veya bu şahısların gösterdiği firmalardan yapılması, İ.K.’nın temsilcisi olduğu S.M.P. isimli firmaların aynı anda aynı ihaleye teklif vermeleri, yine A.R.Y.’nin temsilcisi olduğu AHS Y.M., E. Ltd. Şti., ARS A. Ltd. Şti. firmalarının teklif vermesi, ihale dosyalarında bulunması gerekli kanıtlayıcı belgeler yerine usulsüzlüğü gizlemek için başka ihalelere ait evrakların fotokopilerinin takılması, C.B.’nin temsilcisi olduğu T. K. isimli firmanın yükümlülüğünde olan mal teslimlerinin bir kısmının İ.K.’nin temsilcisi olduğu firma tarafından yerine getirilmesi, ödemelerin de İ.K.’nın temsilcisi olduğu firmalara doğrudan yapılması, isimleri zikredilen şahıslara ait firmalar dışında başka firmaların ihalelere girmemesi, 4734 s. K. m. 22/d uyarınca doğrudan temin suretiyle yapılan mal almalarının da yine aynı şahıslara ait firmalara ihale edilmesi, bu almalarda da yaklaşık maliyet hesaplarının gerçek maliyetleri yansıtmaması, K.Y.’nin diğer personelle ortak hareket ederek anlaşmaları ile fiyat belirleyip kurumu 3.682.000 TL zarara uğratmaları (Ank. BİM. 2. D, 12.12.19, 19/1533, 19/2750); Memur S.Ş.’nin görev yaptığı kurumda trafo ve ekipmanlarının bakımı ve onarımı için doğrudan temin yöntemiyle yapılan alım işi için irtibat kurup tanıştığı S.Y.’den, S.Y.’nin yetkilisi olduğu firma ile kurum arasında sözleşme imzalandıktan sonra 1.000 TL para alması (Ank. BM. 2. D, 10.9.20, 20/1537, 20/1366) eylemleri DMK m. 125/E-g kapsamındadır.
— Belgede Sahtecilik Fiillerinden; N. DSM’de Psikolog E.O.O.’nun, hakkında “Tedavi ve DS tedbirine hükmolunarak 3’er aylık dönemler halinde rapor düzenlenip hâkime sunulmasına” karar verilen hükümlü ile denetim planı uyarınca her ay düzenli olarak görüşmesi gerekirken, 26.7.10 tarihinden sonra hiçbir görüşme yapmadığı halde 26.7.10-25.10.10 tarihlerinde her ay düzenli olarak görüşme yapmışçasına 25.10.10 tarihli denetim raporunu UYAP’ta düzenleyip elektronik imza ile imzalayarak ilgili mahkemesine göndermesi (D. 12. D, 14.11.13, 13/7950, 13/8142; Erz. BİM. 1. D, 27.5.21, 20/369, 21/1187); E. CBS Z. Kâtibi S.A.’nın uzlaştırmacı olarak görevlendirilmediği halde ücretsiz izinde bulunan eşi adına uzlaşma, uzlaştırma görüşmeleri yapması, eşinin ise uzlaştırma görüşmeleri kendisi tarafından yapılmış gibi uzlaştırma raporu düzenlemesi (Ank. BİM. 2. D, 17.5.17, 17/1659, 17/1251); CBS Z. Kâtibinin kendisini aldattığından şüphelendiği kocasının cep telefonuyla yaptığı kişisel veri niteliğindeki görüşme kayıtlarını (hts) onun izni olmadan hayali bir soruşturma numarası üzerinden hazırlayıp gönül ilişkisi yaşadığı savcıya imzalattığı müzekkereyle TİB’den temin etmesi (D. 16. D, 21.4.15, 15/9697, 15/1941); S. İcra Müd. A.A.’nın alacaklıların feragati olmadığı halde feragat varmış gibi işlem yaparak bazı icra dosyalarını işlemden kaldırması (D. 12. D, 27.11.01, 01/2478, 01/4074); İ. 14. Ağır C.M. Z. Kâtibi bu Mah.’nin bir dosyasının içinden sanık A.A. aleyhine delil oluşturan teknik takip tutanakları ile ifade tutanaklarından oluşan 28 adet belgenin asıllarını çıkartarak yerine sahte oluşturulan belgeler koyması (D. 5. D, 23.11.16, 16/16657, 16/6722); ASİGM’de VHKİ A.M.Y.’nin gerçekte sabıka kaydı olan kişilerin sabıkasız olduklarına dair sahte sicil kaydı temin edip örgüt liderlerine teslim ederek ya da teslimini sağlayarak bu kişilerin haksız yere silah ruhsatı almalarını sağlaması (D. 5. D, 7.2.18, 16/17617, 18/7085; D. 12. D, 30.5.14, 11/4247, 14/4448); A. ASB Müd. Ö.A.M.’nin tanıdığı kişilere makbuz düzenlemeden sabıka kaydı vermesi ya da ücret alıp makbuz vermemesi, ilgilinin kendisi veya vekili kuruma gelmeden adli sicil kaydı belgesi verilmesi ve hatta yasak olmasına rağmen kimlik fotokopileriyle işlem yaparak haksız menfaat elde etmesi (D. 5. D, 7.6.17, 16/17659, 17/16291); İ. Adliyesi Z. Kâtibi M.P.’nin sahte çek ödemeden men kararı düzenleyip bankaya sunulmasını sağlayarak çekin vade tarihinde ödenmesini engellemesi (Gaz. BİM. 5. D, 7.1.21, 19/1647, 21/28) eylemleri DMK m. 125/E-g kapsamındadır.
— Memur Ahlakına Aykırı Fiillerden; B. Açık İnfaz Kurumu’nda İKM A.A.’nın evli ve çocuklu olmasına rağmen kasten adam öldürme suçundan hükümlü N.D. ile kurum içinde ve dışında rızası dahilinde çok kez cinsel ilişkiye girerek onu hamile bırakması, sonrasında hamileliğini sonlandırması için şantaj ve tehditte bulunması (D. 5. D, 11.1.17, 16/19143, 17/811); Memur Ü.Ö.’nün resmi araç içerisinde cinsel ilişkiye girmesi (İst. BİM. 2. D, 14.4.21, 21/738, 21/946); Memur A.M.’nin umumi park yanında alkollü olarak icrai rezalet çıkarması üzerine gelen polis ekiplerince zorla getirildiği karakolda polislere hakaret etmesi ve üzerindeki elbiseleri çıkarması, bu hususun resimleriyle birlikte basına yansıması (D. 5. D, 8.10.98, 96/1813, 98/2291); Memur M.K.’nin eylemi basında haberlere konu olacak şekilde fuhuş amacıyla iki kişi ile buluşup bunlardan para alması (D. 12. D, 20.4.05, 02/1388, 05/1512); T. Adliyesi Hizmetlisi E.B.’nin arkadaşları B.B. ve M.Ö.’nün para karşılığında S.B. ve G.R. isimli bayanlarla birlikte olmaları (fuhuş) için aracılık etmesi (İzm. BİM. 2. D, 17.10,19, 19/1354, 19/2119); A. Adliyesi Z. Kâtibi H.S.D.’nin eşcinsel olarak para karşılığı fuhuş yapması (Ank. BİM. 2. D, 26.9.19, 19/1778, 19/1997); Mübaşir Ü.C.’nin kendi evinde N.K. isimli bayanla erkeklerin para karşılığında cinsel birliktelik (fuhuş) yaşamalarını sağlaması (Adn. BİM. 1. D, 28.12.20, 20/214, 20/549); Memur T.E.M.’in üst katında oturan komşusu İ.Y’nin apartmana girdiği ve zorunlu olarak kendi daire kapısından geçtiği esnada açık olan kapıya doğru yürüyerek cinsel organını sergilemesi ve çıplak vaziyette kendisini teşhir ederek tacizde bulunması (Kon. BİM. 1. D, 6.10.21, 21/743, 21/1448); Memur A.T.’nin ikametinin balkonunda çıplak olarak cinsel organını teşhir etmek suretiyle mastürbasyon yapması (Adn. BİM. 1. D, 5.3.21, 20/1508, 21/441); Memur H.Ö.’nün İ. Kız Kuran Kursu yanındaki parka alkollü geldikten sonra pantolonunu indirerek cinsel organını yurda dönük vaziyette gösterip oynamaya başlaması (Sam. BİM. 4. D, 17.12.20, 20/895, 20/1120); Memur H.A.’nın kendi adına kayıtlı İP adresiyle omegla.com adlı siteye çocuk yaştaki erkek çocuğuyla girdiği cinsel ilişkiyi video şeklinde yükleyerek canlı olarak izlenmesini sağlaması (İzm. BİM. 2. D, 24.6.21, 21/1154, 21/1211) eylemleri DMK m. 125/E-g kapsamındadır. Buna karşılık, Fak. Öğ. Üyesi Z.K.’nin kurumda yapılan toplantıya ayakta zor duracak şekilde alkol veya başka bir madde (uyuşturucu) etkisi altında olduğunu düşündürecek davranışlar sergileyerek katılması (Ank. BM. 4. D, 11.6.20, 19/4361, 20/1199) eylemi DMK m. 125/E-g kapsamında değildir.
— Özel Hayatın Gizliliğini İhlal Fiillerinden; Memur A.İ.C.’nin mağduru saptanmamış dahi olsa faklı tarihlerde farklı kadın ve çocukların etek altı görüntülerini gizlice çekip telefonuna kaydetmek suretiyle özel hayatın gizliliğini ihlal etmesi (Ank. BİM. 2. D, 3.10.19, 19/924, 19/2079); Memur N.Ö.’nün H. Alışveriş Merkezi’ndeki bir mağazanın bayan soyunma kabinine gizli kamera yerleştirmesi (Ank. BİM. 2. D, 4.11.21, 21/565, 21/2360) eylemleri DMK m. 125/E-g’deki suçu oluşturur. Buna karşılık, Öğretmen E.E.’nin öğrencisiyle rızasıyla evlilik dışı cinsel ilişkiye girerek görüntüsünü kaydetmesi eylemi tek başına DMK m. 125/E-g’deki suçu oluşturmaz (Sam. BİM. 4. D, 17.3.21, 21/289, 21/267).
— Dolandırıcılık Fiillerinden; A. Kap. İnfaz Kurumu’nda İKM C.D.’nin bir mahkumun ailesinden mahkuma verilmek üzere aldığı parayı vermemek suretiyle dolandırıcılık suçu işlemesi (D. 12. D, 21.12.04, 02/5134, 04/4190); CTEGM’de geçici hizmetli olarak görevli D.D.’nin, bir kısım h/t’lerin nakillerinin yapılmasına onay verileceği vaadiyle telefonla iletişim kurduğu yakınlarından bu iş takibi karşılığı değişik tarihlerde para alması (D. 12. D, 23.10.10, 08/5811, 10/5726); Memur S.S.’nin A.M. aracılığıyla A.C.’den bir kamu kurumunda geçici işçi olarak işe yerleştirme vaadiyle 3.500 TL alması (D. 12. D, 5.6.18, 16/7449, 18/2467; Ank. BİM. 2. D, 11.6.18, 18/741, 18/1443); Z. Kâtibi M.R.S.’nin M.B.’nin tutuklu yargılanan oğlunun tahliye edilmesini sağlayabileceğini söyleyerek karşılığında ondan para alarak dolandırması (D. İDDK, 11.6. 20, 19/2716, 20/917); B. DSM Şoförü H.K.’nin DS’ye tabi bir hükümlüye kendisini hâkim ve savcıların üstünde bir görev yaptığını beyan ederek infaz dosyasını İzmir’den Bursa’ya getirtmek karşılığında o’ndan 1.400 TL alması (D. 5. D, 20.11.17, 16/25261, 17/22951); B. 23. Asl. C.M. Z. Kâtibi N.K.İ.’nin E. CBS Z. Kâtibi arkadaşının bilgisayarından K. Jan. K. K.’lığına sahte müzekkere yazıp müzekkere cevabını elden almaya giderken de sahte AB kimlik belgesi düzenlemesi ve belgeyi almak isterken yakalanması (D. 12. D, 22.5.13, 12/11812, 13/4298); Memur Ş.T.’nin yerli kripto para olarak lanse edilen Turcoin ile gündeme gelen Hipper A.Ş.’ye sistem üzerinden üye kazandırarak bu sistemden 1 mil. TL’den fazla para kazanması, bir çok kişiden para toplayarak şirkete aktarması, kendisine Mercedes marka araç tahsis edilmesi, kazanç elde etme vaadiyle çok sayıda kişiden para toplayarak sisteme dahil etmek suretiyle çoğunun mağduriyetine sebebiyet vermesi (Kon. BİM. 1. D, 3.11.21, 21/1800, 21/1639; krş. İzm. BİM. 5. D, 10.12.20, 20/1340, 20/1374); Memur K.E.Ö.’nün borsadan yüksek miktarda para kazandığını söyleyerek önce birlikte çalıştığı memurlardan, ardından esnaflardan ve diğer illerde yaşayan pek çok kişiden kâr payı vermek vaadiyle para toplaması, kısa süre kar payı ödemesi yapmasına rağmen bir süre sonra işlerin kötüye gittiğinden bahisle ödeme yapmaması (İzm. BİM. 2. D, 10.6.21, 21/993, 21/1029); Memur S.T.’nin alışveriş yaptığı esnafı, aldığı mallara karşılık verdiği senetlerde isim ve adresini yanlış yazmak suretiyle dolandırması (D. 8. D, 3.12.97, 95/4798, 97/3753); Memur H.D.’nin R.B. adlı vatandaştan bekçi alımı konusunda tanıdıkları bulunduğunu, yardımcı olacağından bahisle çeşitli tarihlerde para alması (Gaz. BİM. 5. D, 15.1.21, 19/3348, 21/89); Memur M.A.P.’nin pazarlamacıdan aldığı ev eşyasına ait 3 adet posta çekine, postanede görevli memurun bir başka işle ilgilendiği anda pul iptal kasesini vurarak damgalı posta çekinin fotokopisini alıcıya göndermesi, bu kişinin posta çeki bedelini tahsil için PTT’ye müracaatı neticesinde memurun işlediği suçun ortaya çıkması (D. 8. D, 21.11.96, 95/1319, 96/3376) eylemleri DMK m. 125/E-g kapsamındadır.
— Güveni Kötüye Kullanma ve Hırsızlık Fiillerinden; Hizmetlinin görev yaptığı kamu kurumunun müdür odasındaki emanet parayı çalması (D. 12. D, 21.1.19, 16/9969, 19/318); Ç. Adliyesi Hizmetlisi K.Ö.’nün bir trafik kazasında hayatını kaybeden M.T. isimli şahsın kolundaki 8 adet altın bilezikten 3’ünü otopsi yardımcısı olarak görev yaptığı sırada çalması (D. 12. D, 29.9.04, 02/4712, 04/2806); Memur Ö.Ö.’nün iş arkadaşı B.Z.’nin davetine icabetle gittiği evinden bir miktar para ve ziynet eşyası çalması (Ank. BİM. 2. D, 25.9.19, 19/1514, 19/1952) eylemleri DMK m. 125/E-g’deki suça vücut verir.
— Soruşturmanın Gizliliğini İhlal ve Dosya Muhteviyatına Zarar Verme Fiillerinden; Adliye Mübaşiri N.Ö.’nün mesai saati sonrasında CMK m. 153/2 uyarınca gizlilik kararı alınmış bir soruşturma dosyasını hâkimin odasından gizlice alıp adliyeye yakın bir kırtasiyede fotokopisini çektirerek bir örneğini şüphelinin avukatına vermesi (D. 12. D, 12.2.14, 10/9505, 14/693; D. 1. D, 31.10.12, 11/782, 12/7206); S. Adliyesi Mübaşiri İ.Y.’nin CBS’nin bir soruşturma dosyasında şüpheli konumdaki Y.E. hakkında verilen telefon dinlenme kararını anılan kişiye söylemek suretiyle soruşturmanın gizliliğini ihlal etmesi (İzm. BİM. 2. D, 27.12.18, 18/5292, 18/5806); Mübaşir M.K.’nin gizlilik kararı olup ülkemin gündemini ilgilendiren soruşturma dosyası içeriğindeki fezlekeyi Z. Kâtibi C.A’nın UYAP sisteminden habersizce girip bakarak kendi bilgisayarına aktarması ve ardından kalıcı olarak silmesi (Gaz. BİM. 5. D, 12.11.20, 19/2833, 20/2019); E. Sulh C.M. Z. Kâtibi V.K.’nin bu mah.’ce verilen fuhuş yapılan evlerin aranmasına dair kararları emniyete ulaşmadan yasadışı kadın çalıştıran bir şahsa menfaat karşılığı haber vererek kadınların evden uzaklaşmasını sağlaması, arama kararını bildirmek için bu kişi ile buluşması ve seri numaraları alınan parayı aldıktan sonra suçüstü yakalanması (D. 12. D, 24.10.03, 01/2894, 03/3062); Memur B.E.’nin kurum müd.’nün masasının çekmecesinde bulunan kendisiyle ilgili olarak düzenlenmiş soruşturma dosyalarını alarak yakmak suretiyle imha etmesi (D. 12. D, 14.5.03, 01/4824, 03/1423; D. 1. D, 29.3.01, 99/848, 01/1241) eylemleri DMK m. 125/E-g’deki suçu teşkil eder.
— Devletin Şahsiyetine Karşı Fiillerden; DMK m. 125/E-l kapsamına giren “terör örgütleriyle eylem birliği içerisinde olmak, bu örgütlere yardım etmek, kamu imkân ve kaynaklarını bu örgütleri desteklemeye yönelik kullanmak ya da kullandırmak, bu örgütlerin propagandasını yapmak” fiilleri, bu hükmün yürürlüğe girdiği 3.10.16 tarihinden önce işlenmişse, ağırlıklı olarak DMK m. 125/E-g kapsamında değerlendirilir. Memur A.F.M.’nin 15 Temmuz ’16 tarihli darbe girişimi esnasında facebook hesabından paylaştığı “çocuk tiyatrosu, başarısız bir kurgu, operasyon olduğu doğrudur, elindeki kelepçeyle demir parmaklık arkasında görmeden inanmam, yok öyle hemen darağacına yollama ya, adam boşuna camiler kışlamız dememiş” şeklindeki beyanları DMK m. 125/E-g’deki suçu oluşturur. Ceza Mah.’nce anılan paylaşımlardan ötürü terör propagandası yapmak, suçu ve suçluyu övmek suçundan beraat kararı verilmesi, bu kabule engel değildir (Ank. BİM. 4. D, 14.10.21, 21/1472, 21/2247). Memurun facebook üzerinden yaptığı paylaşımda PKK’ya karşı yürütülen operasyonları Devletin katliamı olarak nitelemesi (D. 12. D, 19.9.18, 18/1828, 18/3244; İst. BİM. 2. D, 10.4.18, 18/259, 18/895; aksi yönde: Gaz. BİM. 5. D, 25.9.19, 19/1803, 19/1558); Memurun Soma’da ölen madencileri anma yürüyüşüne katılıp “Hırsız, Katil Erdoğan” şeklinde slogan atmak suretiyle Cumhurbaşkanına hakarette bulunması (D. 12. D, 24.2.21, 19/7570, 21/934; D. 12. D, 26.3.19, 18/8696, 19/2227; İst. BİM. 2. D, 25.9.19, 19/1679, 19/1539); Em. Müd. H.T.’nin makamında ziyaretine gelen PM’lerin yanında dönemin Başbakanı’nı kastederek hakaret ve küfür içeren sözler sarf etmesi (Kap. Kon. BİM. 3. D, 8.6.17, 17/100, 17/554); Memur M.K.’nin, hakkında FETÖ/PDY’ye üye olduğu gerekçesiyle başlatılan adli soruşturma kapsamda incelenen telefon içeriğinden hukuka uygun olarak tespit edildiği üzere, ona sms ve whatsapp üzerinden 22.3.16 -12.7.16 t. arasında “Tayyip gitti, devrim sabahı hocam bize balkon konuşması yapsın, memleket bir ruh hastası yüzünden başbakansız kaldı, hocamı bekliyoruz ABD’den, Durak köyü Fethullah Gülen Havalimanı olacak” şeklinde mesajlar göndermesi (Gaz. BİM. 5. D, 24.3.21, 19/4100, 21/684); Öğretmen S.E.E.’nin Başbakan’ın konvoyu geçerken “o… çocuğu” şeklinde bağırması (D. 12. D, 29.1.18, 17/2920, 18/224); MİT Mensubu I.A.’nın farklı tarihlerde yaptığı görüşmelerde istihbarat mensubiyetinin gereği iletişim hatlarının dinlendiğini bilerek iletişim kurduğu kişilerin engelleme çabalarına rağmen bilinçli ve kasıtlı biçimde defalarca devlet büyükleri ile müsteşarlık yöneticilerine ağır ithamlarda bulunması, daha da ileriye giderek cinsiyet ve şahsiyetleri üzerinden Teşkilat Yöneticilerinin aile bireylerini dâhil etmek suretiyle tehditkâr, onur ve namuslarını aşağılayıcı söylemlerde bulunması (Ank. BİM. 2. D, 8.5.18, 17/13227, 18/1018) eylemleri DMK m. 125/E-g kapsamındadır.
— Cinsel Dokunulmazlığa Karşı Fiillerden; Memur M.İ.’nin velayeti altındaki üvey kızının zorla ırzına geçmesi (D. 8. D, 11.3.98, 96/655, 98/923); Memur A.K.’nin eski eşinden olma 5 yaşındaki çocuğu B.B’ye fiili livata yoluyla cinsel istismarda bulunması (Ank. BİM. 2. D, 14.2.19, 18/702, 19/323); VHKİ A.G.’nin bir kısım stajyer öğrenciler ile cinsel istismar amaçlı olarak göğüslerine dokunmak ve öpmek şeklinde fiziksel temasta bulunması, seni seviyorum, seni istiyorum biçiminde cinsel içerikli ifadeler kullanması, bir kadın memura genel ahlaka aykırı hitaplar sarf etmesi (D. 12. D, 7.11.17, 16/9989, 17/5223); Sağ. Mem. M.Z.’nin laboratuvara kan vermeye gelen A.G. ile S.Y.S.’nin bileklerinden tutarak cinsel organına götürmeye çalışması (D. 12. D, 15.11.16, 16/8659, 16/5043); Memur M.D.’nin kuruma müracaat eden sağır ve dilsiz bir bayana sarkıntılıkta bulunması (D. 12. D, 26.4.05, 04/3212, 05/2614) eylemleri DMK m. 125/E-g kapsamındadır.
— Beden Bütünlüğüne Karşı Fiillerden; Bayan memur S.M.D.’nin bebeğini evde bırakarak başka bir ile gitmesi neticesinde ölümüne neden olması (D. 12. D, 2.2.17, 16/9486, 17/463); Öğretmen S.B.’nin öğrencilerini tedip sınırlarını aşarak süpürge ve kürek ile dövmesi (Kon. BİM. 1. D, 22.4.21, 21/387, 21/848); TBMM’de Şoför H.T.’nin TBMM otoparkında park halinde bulunan D. Mv. A.K’ya ait aracın lastiklerinin havasını nefret saikiyle kişilerin can ve mal kaybına neden olabilecek tehlikenin farkında olarak ve kendince bir düzenek içerisinde defalarca indirmesi (Ank. BİM. 2. D, 2.6.21, 20/2687, 21/963) eylemleri DMK m. 125/E-g kapsamındadır.
— DMK m. 125/E-g Kapsamına Girmeyen Fiillerden Söz Etmek Gerekirse; İ. Kap. İnfaz Kurumu’nda İKM F.A.’nın aralarında husumet bulunan İKM H.Y.’ye “elime düştün” diyerek itekleyip boğazını sıkmak suretiyle fiili taarruzda bulunması ve bayan tuvaletinin kapısını kilitlemek suretiyle hürriyetinden yoksun kılması (Sam. BİM. 4. D, 10.3.21, 21/203, 21/263); Memurun, kasa açığına yol açtığı parayı zimmetine geçirmesi eyleminin yargılama sonunda mahkemece zimmet değil görevi kötüye kullanma olarak nitelendirilip hapisle cezalandırılması ve hakkında HAGB kararı verilerek kesinleşmesi (D. 12. D, 22.2.17, 16/9183, 17/436; aksi yönde: D. 12. D, 28.5.14, 12/12573, 14/4384; D. 12. D, 3.7.12, 12/2049, 12/4560); B. CBS Z. Kâtibi Y.G.’nin İcra Müd.’lerince satışı gerçekleştirilen değeri yüksek taşınmaz ve araçlar için alıcı konumundaki kişilerle temasa geçip kendilerine yardımcı olma gayesiyle maddi menfaat temin etme eylemi ceza mah.’nce görevi kötüye kullanma olarak nitelendirilip mahkumiyetine karar verilmesi (D. 5. D, 7.11.16, 16/19801, 16/5600; aynı mealde: D. 5. D, 21.12.16, 16/15691, 16/11635; D. 5. D, 21.12.16, 16/16927, 16/11556; D. 5. D, 7.11.16, 16/19801, 16/5600); Memur A.S.’nin bankalardan ferdi kredi almak için kefil yaptığı iş arkadaşlarını ödemediği borçlar karşısında mağdur duruma düşürmesi, memur olma avantajını kullanarak beyaz eşya mağazalarından aldığı malların parasını ödemeyerek kişi ve kurumların iyi niyetini suistimal etmesi, ödeyemeyeceği kadar ağır borç yükü altına girmesi ve bunu alışkanlık haline getirmesi (D. 8. D, 9.12.05, 05/1820, 05/5083); A. CBS’de Hizmetli O.A.’nın gece saat: 01.05’te bir dükkânın camını kırarak içeri girmesi ve sarhoş olması nedeniyle sızarak burada yüzükoyun yatar halde bulunması (D. 12. D, 29.3.05, 03/872, 05/1072); A. 4. Asl. C.M. Mübaşiri A.O.K.’nin aynı eylem nedeniyle ceza davasından beraat ettiği de göz önüne alındığında, resmi müracaat olmadan gizlilik kararı alınmamış dosyaya taraf olan kişiye dosyadan evrak örneği vermesi (Kon. BİM. 1. D, 28.1.21, 20/985, 21/187) hallerinde eylem DMK m. 125/E-g kapsamında görülemez. N.Y.’nin M. Kap. İnfaz Kurumu’nda Muhasebe Yetkilisi olarak görev yaptığı dönemde CTEGM Başkont. denetimi sonunda kantin nakdinde 8.702 TL tutarda eksiklik olduğu, gazete satış geliri olan 282 TL’nin bankaya yatırılmadığı, kantin görevlisi N.G.’nin kantin geliri 8.600 TL’yi bankaya yatırması için İşyur. Mutemedi M.Ö.’ye vermesine rağmen bu kişinin parayı yatırmayarak uhdesinde tuttuğu, N.Y.’nin ise bunu bildiği halde ilerleyen zamanda denetim görevini yerine getirmeyerek bu miktarın 15.000 TL’ye ulaşmasına göz yumduğu, ayrıca 18.8.07 t., 27.11.07 t. fatura ile KDV dahil 2.599 TL. tutarında kıdem işaretleri ve nevresim takımları S. İnfaz Kurumu’ndan satın alındığı halde kurum kayıtlarında gösterilmediğinin saptandığı olayda, N.Y. “denetim görevini kasten yerine getirmeyerek zimmete sebebiyet vermek” suçundan ceza mah.’nde beraat etmiş ise de, kantinde ‘06 yılında yapılan sayım sonunda mutemet M.Ö.’nün 8.600 TL tutarında açığının saptanıp tutanağa bağlanması, bundan Kurum 1. Müd.’nün de haberdar edilmesi, ‘07 yılında bu kişinin başka bir açığının saptanıp yasal işlem yapılması için kantin görevlisi ve Kurum 2. Müd. ile birlikte bu kişinin aldığı parayı bankaya yatırmadığına dair tutanak tutmaları, mutemedin ise savunmasında hasta çocuğu için bu parayı kullandığını, durumdan ilgililerin haberi olduğunu, N.Y.’ye borcu karşılığı senet verdiğini belirtmesi ve Kurum 1. Müd.’nün de bu kişinin çocuğu hasta olduğu için suç duyurusunda bulunmadıklarını belirtmesi, böylelikle kantin nakdindeki açığın kimden kaynaklandığı bilindiği halde, bu kişiye para teslim edilmemesi ve açığın bir an önce kapatılması için ciddi girişimlerde bulunulması gerekirken bu usulsüzlüğün bilinerek yıllara yayılı olarak sürdürülmesinde muhasebe yetkilisi olan N.Y.’nin ihmalinin bulunması karşısında, bu fiili DMÇ cezası gerektirecek nitelikte değildir, başka cezayla cezalandırılması gerekir (D. 12. D, 22.6.12, 22.6.12, 11/2994, 12/4326).
Keza müşteki H.D.’nin Ç. İcra D.’ndeki bir satış ihalesine katılabilmesi için kendisinden rüşvet istendiği iddiası üzerine CBS tarafından başlatılan adli soruşturma kapsamında müştekinin getirdiği seri numaraları tutanağa bağlanmış banknotların polislerin baskını ile İcra Müd. B.B.’nin üzerinde tespit edilmesi (İzm. BİM. 2. D, 28.11.19, 19/1633, 19/2257); G. İcra Müd. C.K.’nin yapılan hacizlerden dolayı görevli personelin görevlendirdikleri araç şoförlerinden ve alacaklı vekilleri ile kâtiplerinden haksız olarak temin ettikleri paranın bir kısmının icra dairesinde oluşturulan havuza aktarılması ve bu havuzda biriken paranın havuza iştirak edenler arasında paylaştırılmak suretiyle haksız mal edinmesi (D. 5. D, 24.10.19, 17/14947, 19/5597; D. 5. D, 16.11.16, 16/16615, 16/6269); G. 8. İcra Müd. M.T.’nin iş yoğunluğu bahanesiyle gayri resmi olarak dairede çalıştırdığı oğlu ve avukat kâtibine ödeneceği iması ile hak sahiplerine yapılacak ödemeler ile hacizlerde görev yapan araç sürücülerine ödenmesi gereken ücretlerden kesinti yaparak mal edinmesi (D. 5. D, 9.11.16, 16/16736, 16/5799); P. Adliyesi Z. Kâtibi Ü.A.’nın davanın tarafı olan S.A.’dan dosya fotokopisi parası adı altında 30,00 TL para alması (Gaz. BİM. 5. D, 19.9.19, 19/958, 19/1538); G. Adliyesi Z. Kâtibi H.Ç.’nin iletişime geçtiği iş sahiplerinden işlerinin hızlandırılması ve halledilmesi vaadiyle, harç yatırılması gerekmemesine rağmen harç ücreti, danışma ücreti, dilekçe yazma ücreti, fotokopi ücreti gibi masraf adı altında para alarak yetkili olmadığı bir iş için yarar sağlaması (D. 5. D, 1.11.18, 16/18233, 18/17136); K. Adliyesi Hizmetlisi B.D.’nin yetkili olmadığı işleri yapma vaadiyle menfaat temin etmesi, rüşvet alması ve ehliyetsiz araç kullanmaktan hakkında CBS’nin idari yaptırım uyguladığı kişilerden maliyeye yatırmak üzere teslim aldığı paraları uhdesine geçirmesi eyleminin, ceza mah.’nce fiilin zimmet değil yetkili olmadığı iş için yarar sağlama suçunu oluşturduğu yönünde karar verilmişse (D. 5. D, 4.7.17, 16/17488, 17/19757; D. 5. D, 24.4.17, 16/19365, 17/11376); Zabıta Memuru F.B.’nin ruhsatsız olması nedeniyle mühürlediği işyerinin faaliyetine devamını sağlama konusunda yardımcı olma taahhüdünde bulunduğu şahısla yaptığı telefon görüşmesinde kararlaştırdığı mekânda buluşarak taahhüdünü yerine getirmesi karşılığında ondan 400 TL para alması (İst. BİM. 2. D, 15.11.18, 18/631, 18/3199); A. Adliyesi Z. Kâtibi A.T.’nin adli sicil kaydının silinmesi için başvuru yapan bir şahıstan, söz konusu kararı hazırlayıp kargolaması karşılığında cep telefonu ile yaptığı görüşmede 300,00 TL para talep etmesi (Ank. BİM. 2. D, 27.9.18, 18/710, 18/2222); İ. DSM’de İKM S.B.B.’nin DS tedbiri uygulanan bir hükümlüyle izinli olduğu bir gün birlikte şehir dışına seyahate çıkması, bu kişinin kardeşine ait kuaföre ücret vermemesi, onun aracılığıyla daire kiralaması ve 2 aylık kirasını ödemeden daireyi boşaltması (D. 5. D, 14.3.19, 16/19476, 19/1989); D. Açık İnfaz Kurumu’nda İKM İ.K.Y.’nin denetim görevini yeterince yapmaması, hükümlülerin hastaneden dışarı çıkmalarına izin vermesi, dışarıda olan hükümlülere kurum idaresince yapılacak denetimi haber vererek yakalanmamalarını sağlaması, hastaneye yatış işlemlerine aracılık etmek adına görüşmeler gerçekleştirmesi, hükümlülerin kendilerine ait cep telefonu bulundurmalarına ve görüşme yapmalarına müsaade etmesi ve menfaat temin etmesi (D. 5. D, 18.3.19, 18/2367, 19/2022; Gaz. BİM. 5. D, 17.12.19, 19/3723, 19/1979; İst. BİM. 2. D, 22.11.18, 18/1023, 18/3329) eylemleri DMK m. 125/E-g değil m. 125/D-c’deki suçu oluşturur.
- Manevi Unsur
DMK m. 125/E-g’de tanımlanan suç, yalnızca “kasten” işlenebilir. Memurun kastı belirlenirken, fiili işlediği tarihte yeterli mesleki bilgi ve tecrübeye sahip olup olmadığına da bakılır (D. 5. D, 29.11.16, 16/9688, 16/7396). Ör. Kurumda 20.5.11 t. göreve başlayan Müh. Y.Z.A.’nın yeterli bilgi ve deneyim sahibi olmadığı ’12 yılı Mart ayında Bakanlık personeli arasından tecrübeli elk. müh. görevlendirme imkânı varken, geniş ve kapsamlı teknik şartname ile keşif özeti hazırlamak üzere muayene ve kabul heyetinde görevlendirilmesi, buna rağmen incelemesi için gerekli belge ve dokümanın imza karşılığında kendisine verilmemesi, teknik şartnamenin hiç gösterilmemesi ve sadece ilgili belgeleri imzalamasının istenmesi, tecrübesiz olması sebebi ile görevlendirmeye itiraz edememesi, belgeleri imzalamamasının kendisinden beklenememesi karşısında, eylemi DMK m. 125/D-ı ve m. 125/E-g’deki değil m. 125/B-a’daki suçu oluşturur. Zira burada Y.Z.A.’nın kastı yok ise de, görevini yerine getirirken gerekli dikkat ve özeni göstermediği için kusuru vardır (D. 12. D, 1.11.18, 15/1073, 18/4718; aynı mealde: D. 5. D, 29.11.16, 16/9688, 16/7396).
- Hukuka Aykırılık Unsuru
Prensip olarak yüz kızartıcı veya utanç verici hareketin memurluk sıfatı kullanıldığı sırada ya da kamu hizmeti yerine getirilirken icra edilmesi aranır. Memurun, hizmet dışında işlediği fiillerden, kurumu veya kurumu tarafından yürütülen faaliyet ve hizmetleri olumsuz yönde etkileyenler de disiplin yaptırımına konu olabilir (Sancakdar, ’03, 440). Aynı şekilde kurum binasında gerçekleştirdiği görevsel nitelikte olmayan fiiller görevi veya kurum düzenini olumsuz etkiliyorsa memur cezalandırılabilir. Belirtelim ki, hizmet dışındaki davranışların kamu kurumunu ilgilendirme derecesi ve AİHS m. 8/1, AY m. 20’de korumaya alınan “özel hayata saygı” ile m. 22’de güvenceye bağlanan “haberleşme özgürlüğüne saygı” hakkının sınırları kesin ölçütlerle çizilebilmiş değildir. Bu güvence, memurun sadece özel meskeninde değil, iş yerinde e-posta, telefon ve internet gibi mecralar üzerinden yaptığı haberleşmeleri de kapsamaktadır (AİHM, Copland v. İngiltere, 3.4.07, 62617/009; AYM, Bülent Polat, 13/7666, 10.12.15; AYM, Tevfik Türkmen, 13/9704, 3.3.16; AYM, Mehmet Koray Eryaşa, 13/6693, 16.4.15). Başkasıyla evli olmasına rağmen kurumdan bazı çalışanlarla gönül ilişkisi yaşayan bayan memurun, göreve tahsisli olduğu için denetime açık olan bilgisayardaki intranet ve e-posta üzerinden bu kişilerle cinsellik içerikli yazışmalar yaptığının belirlenmesi üzerine DMK m. 125/E-g uyarınca DMÇ cezasıyla cezalandırılmasına karar verilmesine yönelik başvuruyu değerlendiren AYM, yazışma içeriklerinin taraflar dışındakilerce bilinmediği (alenileşmediği) için memurun görevine engel teşkil edecek derecede vahamet arz etmediğini belirtmiş, cezanın niteliği ve ağırlığı bakımından memurun özel hayatına ve haberleşme hürriyetine yapılan müdahalenin ölçüsüz olduğuna karar vermiştir (AYM, Ö.N.M. 14/14751, 15.2.17).
Dnş’ın son tarihli kararları, hizmet dışındaki (mesleki faaliyetle ilgisi olmayan) eylem kavramına ilişkin yorumu yönünden memurun lehinedir. Dnş’a göre, disiplin kurallarının temel olarak idarenin iç düzeninin korunması fonksiyonunu üstlendiği dikkate alındığında, hizmet dışında kalan özel ve aile hayatındaki (ör. cinsel yaşamına ilişkin) fiil ve davranışların mesleğin icrasına somut olarak etki etmediği, mesleki faaliyet ile ilgisi olmadığı ve çalışılan yere yansıtılmadığı (iç düzeni bozmadığı) sürece disiplin hukukunu ilgilendirmez ve disiplin suçu oluşturmaz; aksi takdirde verilen disiplin cezası özel ve aile hayatına saygı hakkının ihlâli sonucunu doğurur (D. 12. D, 9.5.19, 17/2259, 19/3539; D. 5. D, 21.5.18, 16/19861. 18/14359; D. 12. D, 23.3.16, 12/8980, 16/1586). Görevin ifasıyla ilgili olmayan, daha çok mahremiyet alanında gerçekleşen özel yaşam eylemleri ile ilgili olduğu görülen ve meslekî hayatın sınırlarını aşan eylemin, yürütülen kamu görevine ne şekilde sirayet ettiği, yerine getirilen kamu hizmetini hangi yönlerden olumsuz etkilediği, eylemin özel hayat sınırlarını aşarak kamusal alana müdahale edip etmediği hususlarının açıklığa kavuşturulması gerekir. Dnş, memur Ç.D.’nin kendisi gibi eşcinsel E.K. ile cinsel birliktelik yaşaması eyleminin özel hayata saygı nedeniyle disiplin hukukunu ilgilendiren bir yönünün bulunmadığını belirtirken (D. 5. D, 30.10.17, 16/21011, 17/21810), Hizmetli Ş.Ö.’nün görev yaptığı okulda kendisi gibi hademe olan müşteki H.Ö.’ye karşı aldığı alkolün etkisiyle ve ona rızasıyla evinde farklı tarihlerde iki kez fiili livatada bulunduğu gerekçesiyle DMK m. 125/E-g uyarınca tecziyesi olayında, fail ve mağdurun aynı okulda iş arkadaşı olduğunu, mağdurun yakınması üzerine mahrem kalması gereken cinsel hayatına dair unsurların kendisi tarafından kamunun bilgisine açıldığını vurgulayarak cezayı hukuka uygun bulmuştur (D. 12. D, 8.3.18, 16/7047, 18/1045). Dnş’a göre, A. Adliyesi Aday Memuru (Z. Kâtibi) Ö.T.’nin evli olduğu ve halen boşanmadığı dönemde evli olduğunu bildiği bir erkek şahısla değişik yerlerde aynı otel odasında kalması şeklindeki mesleki ve etik kurallara aykırı davranışlarının, kamu hizmetinin saygınlığı üzerinde etkisi olabileceği kabul edilse dahi, mesleki faaliyetlerine yönelik bir etkisinden söz etmek mümkün değildir (D. İDDK, 3.4.17, 15/2957, 17/1523). Dnş, bir bayan İKM’nin aynı infaz kurumunda birlikte çalıştığı ve aynı zamanda komşusu olan bir erkek İKM ile sözleşerek onun evinde buluşması, bu arada evli olan erkek İKM’den şüphelenen eşinin de evde saklanması ve bayan İKM’nin gelmesiyle aldatıldığına emin olarak yakınlarına haber vermesi, eve gelen aile yakınlarının her iki İKM’yi yarı çıplak (uygunsuz) halde yakalayıp evin salonuna kilitlemeleri, sonrasında haber verilen jandarma tarafından olayın tutanağa bağlanması şeklinde gelişen olayda, eylemin memurun görevine değil özel hayatına ilişkin olması, TCK’da ahlaka karşı suçlar arasında sayılmadığı gibi lojmanda gerçekleşmesi ve toplumda “ayıp” olarak nitelenmesinin bu durumu değiştirmeyeceği, bu haliyle utanç verici ve yüz kızartıcı hareket olarak nitelendirilemeyeceği gibi disiplin cezası da gerektirmeyeceği sonucuna varmıştır (D. 12. D, 30.3.17, 16/7127, 17/1060). Aynı şekilde memurun, kurum içine yansıtmayacak ve mahremiyet alanı içerisinde kalacak şekilde rızayla eşcinsel ilişkiye girmesi (D. İDDK, 27.2.19, 18/439, 19/801), mahremiyet alanı içerisinde A.A adlı evli erkekle evlilik dışı ilişkide bulunması (Erz. BİM. 1. D, 25.2.21, 21/258, 21/421); dayısının eşiyle ilişki yaşaması (Adn. BİM. 1. D, 24.3.21, 20/1281, 21/600); telefonla müstehcen mesajlar göndermesi ve internet üzerinden görüşme programı aracılığı ile uygunsuz görüntüler göstermesi (D. 12. D, 23.3.16, 12/8980, 16/1586) eylemleri özel hayat kapsamında olup disiplin suçu oluşturmaz.
Buna karşılık Dnş, K. Kap. İnfaz Kurumu’nda Psikolog Adayı T.Ş.’nin Ank. Eğ. Mrk’nde katıldığı aday memurluğu eğitimi sırasında kendisi gibi kursiyer ve evli olan S. DSM aday memuru N.I. ile yakınlaşarak sık sık odasına gidip ilişkiye girmesi (D. 12. D, 9.5.17, 15/5478, 17/2393), S. Kap. İnfaz Kurumu’nda İKM Ş.K.’nin kendi rızasıyla kampüsteki lojmanda kayda alınan cinsel içerikli görüntülerinin iradesi dışında dahi olsa “Silivride bir bayan gardiyanın aşk macerası” başlığı ile internet sitelerinde yayımlanarak aleniyet kazanması (D. 12. D, 13.6.12, 12/1679, 12/4151; aynı mealde: İst. BİM. 2. D, 3.6.20, 19/2068, 20/495); A. Adliyesi’nde Hizmetli N.T.’nin aynı kurumun mutfağında çalışan hükümlü V.Ş. ile mesai saatleri içerisinde çevreden herkes tarafından duyulacak şekilde kamusal alanı oluşturan kurumun bayanlar tuvaletine birlikte girerek yaklaşık 25 dakika kaldıktan sonra çıkması (Kon. BİM. 1. D, 10.6.21, 21/648, 21/1087); İ. DSM’de Sosyolog A.İ.K.’nin iyileştirme faaliyetlerinden sorumlu olduğu DS yükümlüsü S.Ö. ile uygulama aşamasına geçilmemekle birlikte whatsapp üzerinden eşcinsel ilişki kurmaya dönük planlar yapması ve ikisinin bu konuda uzlaşması (İst. BİM. 2. D, 31.3.21, 20/2384, 21/842), Memurun zati silahını kaybetmesine neden olacak biçimde internette tanıştığı kişilerle evinde eşcinsel ilişkiye girmesi ve bu eylemin gazetelerde haber yapılarak özel hayat sınırlarını aşıp kamusal alana taşması (D. 5. D, 7.3.19, 16/19798, 19/1792); Memurun ücret karşılığı cinsel ilişkiye girmesi (D. 12. D, 28.1.20, 17/3760, 20/680); Öğretmenin öğrencisini evine götürerek cinsel davranışlarda bulunması (D. 12. D, 28.1.20, 17/3605, 20/679); Öğretmenin 13 yaşındaki öğrencisine sevgi içerikli mektuplar yazması, dizine yatırtıp dudağından öpmesi (D. 12. D, 6.2.19, 16/9562, 19/738); Okul Müd.’nün öğrencisi ile duygusal ilişki yaşaması (D. 12. D, 23.1.20, 17/3508, 20/482); Evli olan Em. Müd. H.Y.’nin yerine getiremeyeceği geleceğe yönelik vaatlerde bulunduğu PM F.Ö. ile olan ilişkisinin zamanla bozulması üzerine aralarında çıkan tartışmanın karşılıklı hakaretleşme ve kavgaya dönüşmesi, H.Y.’nin eşinin de olaya müdahil olması, hatta eşinin F.Ö.’ye gönderdiği mesajlardan dolayı cezalandırılması (Ank. BİM. 2. D, 21.3.19, 18/1499, 19/573; benzer içerikte: Ank. BİM. 4. D, 10.5.18, 18/1362, 18/1462); Evli memur A.T.H.’nin çalıştığı kurumda staj yapan mağdur öğrenciyle kurum dışında rızaya dayalı cinsel ilişkide bulunması ve ayrıca iş yerinde de cinsel amaçlı dokunma fiillerini gerçekleştirmesi, karşılıklı olarak kendi vücutlarını gösterir çıplak fotoğraflarını birbirlerine göndermeleri ve bunları mağdurdan habersiz kayda alması (Ank. BİM. 2. D, 19.2.20, 19/1374, 20/354); Hizmetlinin bir kadına cinsel tacizde bulunması (D. 12. D, 12.3.19, 18/8943, 19/1830); E. Kap. İnfaz Kurumu’nda İKM N.K.’nin E.E. ve D.Ö. adlı mahkûmlarla yasak olmasına rağmen aşırı samimiyet kurması, S.Ü. adlı erkek mahkûmla gönül ilişkisi yaşaması, h/t’lerin telefon konuşmalarının dinlendiği cihazı S.Ü. ile görüşmeler gerçekleştirmesi, bu görüşmelerin ortaya çıkmasını engellemek için de h/t görüşme talep formlarını yok etmesi (D. 5. D, 25.11.19, 17/12045, 19/6213); Memur S.S.’nin çocuk pornosuna ilişkin video ve resimler izlemesi, depolaması, paylaşması ve söz konusu görüntülerin altına müstehcen yorumlarda bulunması (Sam. BİM. 4. D, 30.1.20, 19/727, 20/84) eylemlerini DMK m. 125/E-g kapsamında görmüştür. BİM kararlarının kimisinde, memur E.İ.’nin eşi Ö.İ. ile birlikte bir pansiyonda H.Y. ve M.Y. isimli kişilerle eş değiştirerek (swinger) cinsel ilişkide bulunmasının DMK m. 125/E-g’deki suçu oluşturacağı kabul edilmişken (İzm. BİM. 2. D, 12.10.21, 21/1726, 21/1931); kimisinde memur Ö.İ.’nin eşi E.İ. ile birlikte bir pansiyonda başka bir çiftle eş değiştirmek suretiyle karşılıklı cinsel ilişkide bulunmaları olayında, Ö.İ.’nin keyfi tutumuyla değil eşi E.İ.’den şiddet gördüğü ve bu eylemleri onun zorlamasıyla gerçekleştirdiği yönünde K. CBS’ye yaptığı şikâyetle alenileşmesi karşısında, özel hayatının gizliliği nedeniyle disiplin cezası verilemeyeceği görüşünden yana olunmuştur (Sam. BİM. 4. D, 15.6.21, 21/638, 21/633). Ad. Bak. makam şoförü Ö.F.G.’nin makam aracında para karşılığında bir bayanla fuhuş yapması (D. 12. D, 8.4.08, 08/609, 08/2189); Pol. Mem. M.G.’nin, İlçe Emn. Müd. makam odasına kim tarafından bırakıldığı belli olmayan DVD’nin incelenmesinden de görüldüğü üzere, internette gay/eşcinsel sohbet sitesine üye olup fotoğrafını paylaşması, takma ad kullanarak msn üzerinden cinsel içerikli görüşmeler yapması ve görüştüğü kişilerle birbirlerine cinsel organlarını göstererek yorumda bulunması, kişileri evine veya gay/eşcinsellerin kullandıkları hamama çağırması (D. 5. D, 21.10.20, 16/23121, 20/4564); Hemşire Y.K.’nin aynı hastanede görevli Dr. Bnb. M.O. ile klinikte birlikte çalıştıkları dönemde başlayan ilişkisi çerçevesinde evli olduğunu bilmesine rağmen cinsel içerikte mesajlaşması, özellikle eşinin sık sık şehir dışına gitmesinden faydalanarak duygusal ilişki sınırlarını aşan gayri ahlaki ilişki yaşaması, nöbetlerini aynı güne getirterek birlikte nöbet tutmak suretiyle ilişkilerini hizmete de yansıtmaları, hatta Y.K.’nın eşi tarafından da bu durumun idareye sunulan şikâyet dilekçesinde belirtilmesi (İzm. BİM. 2. D, 10.1.19, 18/5674, 19/177) eylemleri DMK m. 125/E-g uyarınca cezalandırılmayı gerektirir.
AYM, K. Ş. (3.4.14, 13/1614) kararına konu bir bayan İKM’nin bir erkekle olan çıplak görüntülerinin rızası hilafına internette paylaşılması olayı ile Sevilay Sümer (16/7091, 18.7.19) kararına konu memurun evli olduğunu bildiği Z.K. isimli şahısla ilişkiye girmesi şeklinde gerçekleşen benzer olayda, memurun eylemini özel hayatının gizliliği kapsamında değerlendirilmiş, eylemin onun mesleğiyle ilgisi bulunmadığını vurgulamıştır. AYM, C.E. (16/436, 12.9.19) başvurusunda, adli soruşturma kapsamında CMK m. 134/1 uyarınca alınan mahkeme kararına dayanılarak R.D.’nin evinde yapılan aramada elkonulan bilgisayarın incelenmesi neticesinde Öğretmen C.E.’nin msn üzerinden öğrencisiyle öğrenci/öğretmen ilişkisine ters ve toplum ahlak kurallarına aykırı cinsel içerikli yazışmalar yaptığının tespit edilmesi, adli soruşturmada elde edilen söz konusu delillerin disiplin soruşturmasına da esas alınması şeklinde gerçekleşen olayda, ifa edilen görevin önemi karşısında başvurucu hakkında uygulanan yaptırımın kamu hizmetinin devamlılığını sağlamak amacına uygun olduğunu belirtmiş, özel hay. saygı ve hab. hür. ihlal edilmediğine karar vermiştir (Benzer mealde: AYM, Bülent Polat, 10.12.15, 13/7666).
Ç. SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ BİÇİMLERİ
- Teşebbüs
Disiplin suçlarının “teşebbüse” elverişli olup olmadığı tartışmalıdır. Azınlıkta kalan fikre göre, disiplin suçuna teşebbüs eden fail tamamlanmış suçun cezasıyla tecziye edilir (Sağlam, ’03, 55). Bizim de katıldığımız baskın fikre göre ise, DMK’da teşebbüs kurumuna yer verilmediğinden disiplin suçlarına teşebbüs halinde, fail tecziye edilemez (Livanelioğlu, ’03, 30; Arıca, ’06, 175; Çiçek, ’11, 28; Kaya, ’10, 15; Kaya, ’19, 15; Coşkun, ’09, 55). Yük. Mah. içtihatlarına göre, DMK m. 125/E-g’deki suç teşebbüs aşamasında kaldığında da fail tamamlanmış fiilin cezasıyla cezalandırılır (D. 12. D, 28.11.17, 17/908, 17/6060; D. 5. D, 4.4.17, 16/23294, 17/10058; Adn. BİM. 1. D, 24.9.21, 21/104, 21/1527; İst. BİM. 2. D, 17.3.21, 20/1719, 21/631).
- İçtima
Memur M.T., birden çok araca ait POL-NET kayıtlarında değişiklik yaparak karşılığında her araç için ayrı ayrı iş takipçilerinden rüşvet alırsa, benzer ve birbirinin sonucu olan eylem ve işlemlerden her biri ayrı birer suç olarak nitelendirilemeyeceğinden, araç başına değil bir kez DMK m. 125/E-g uyarınca DMÇ ile tecziyesi edilir (Ank. BİM. 2. D, 31.3.21, 20/2262, 21/743).
D. SUÇUN SÜBUTU
Memurun disiplin cezasıyla cezalandırılabilmesi için suçu işlediğinin şüpheye yer bırakmayacak şekilde saptanması ve maddi gerçeğin tüm boyutlarıyla ortaya konulması gerekir. Memurun salt geliri ve mal varlığı arasındaki orantısızlık; kimden, ne zaman, nasıl ve ne kadar menfaat temin ettiği hususunda somut bir tespit yapılmadığı sürece, DMK m. 125/E-g’deki suçtan cezalandırmayı gerektirmez (D. 12. D, 18.12.14, 14/5143, 14/9214). Ç. Kap. İnfaz Kurumu’nda İKM A.A.’nın görüntülerden kameraya arkası dönük bir vaziyette pantolonun içinden avucunun içinde beyaz renkli bir cismi koğuş mazgalından içeri verdiği anlaşılmış ise de, gerek bu cismin ne olduğunun tespit edilememesi, gerekse hakkında beraat kararı verilmesi nedeniyle (Ank. BİM. 2. D, 10.5.17, 17/4041, 17/1226); R. Adliyesi Z. Kâtibi E.T.’nin, 3 aya kadar tazyik hapsiyle hükümlü M.D. hakkında Mübaşir S.T. ile birlikte sahte şikâyetten vazgeçme dilekçesi hazırlayarak yakalanan şahsın serbest bırakılmasını sağlamaları eylemi, dilekçeyi daha sonra yok ettikleri için (D. 12. D, 22.3.21, 21/1862, 21/1498); M. Kap. İnfaz Kurumu’nda İKM N.G.’nin dışarıdan içeriye maddi menfaat karşılığı cep telefonu ve uyuşturucu madde getirerek hükümlülere verdiği iddia edilmişse de, ceza yargılamasında beraat etmesi, hükümlü Y.E.’nin N.G. ile arasında anlaşmazlık bulunması, diğer tanık beyanlarının çelişki içermesi ve duyumdan ibaret olması, Y.E. dışında başka tanık bulunmaması sebebiyle (Erz. BİM. 1. D, 31.1.19, 18/293, 19/175); O. Adliyesi Mübaşiri G.K.’nin görev yaptığı mah.’den dosya alan bilirkişilerle para alışverişine girdiği sabit olmakla birlikte, söz konusu paranın dosya teslim etme karşılığında alındığının her türlü şüpheden uzak somut delillerle ortaya konulmaması nedeniyle (Sam. BİM. 1. D, 25.1.19, 18/819, 19/58); A. Kap. İnfaz Kurumu’nda İd. Mem. M.U.’nun eşi A.K.U. tarafından aynı kuruma zarf içinde M.U.’nun mahrem yerlerine ilişkin görüntüler ile kurumdan T.T. ve A.Ş. ile yaptığı müstehcen içerikte mesajlaşmaları içeren cep telefonundan alınmış ekran görüntüsü çıktılarını göndermesi şeklinde gelişen olayda, gerek tanıkların mesaj içeriklerini doğrulamamaları, gerek eylemi kabul etmeyen M.U.’ya ait telefonda yapılmış herhangi bir inceleme veya tespit bulunmaması, gerekse A.K.U.’ya ait cep telefonunda söz konusu paylaşımlara silinmiş olması nedeniyle rastlanmaması karşısında, M.U.’nun kurumda çalışma düzeninin bozularak aile hayatına etki eder boyuta varmasına sebebiyet verdiğine dair eylemlerinin, boşanma sürecinde olduğu eşi A.K.U.’nun beyanı dışında somut delillerle ortaya konulamadığı anlaşılmakla (Erz. BİM. 1. D, 19.9.19, 19/118, 19/1336) DMK m. 125/E-g’deki suçun sübut bulmadığı kabul edilmelidir.
E. ZAMANAŞAMI
- Soruşturmaya Başlama Zamanaşımı
DMÇ cezası gerektiren suçlarda 6 aylık soruşturma zamanaşımı süresi olaya ilişkin bildirimin kurum kayıtlarına girdiği veya kuruma ihbarın yapıldığı tarihten başlar (Ank. BİM. 2. D, 23.6.21, 21/2642, 21/1115; Ank. BİM. 2. D, 10.3.21, 20/1237, 21/463). Ör. BİMER e verilen 24.8.16 tarihli şikâyet dilekçesi 6.9.16 günü idare kayıtlarına girmiş ve memur hakkında 11.12.17 tarihinde soruşturma olur’u verilmişse (D. 2. D, 28.12.20, 20/2601, 20/4755; aynı mealde: D. 12. D, 8.3.17, 16/7788, 17/657; D. 12. D, 24.10.14, 11/4058, 14/6794); Memur Ş.B. hakkında resmi belgede sahtecilik ve nitelikli dolandırıcılık suçlarından 28.10.11 tarihinde adli tahkikat başlatılması üzerine davalı idarece bu tarihte suçlar öğrenilmesine rağmen 26.3.13 tarihli olurla disiplin soruşturması başlatılmışsa (D. 12. D, 30.11.16, 16/7083, 16/5667) soruşturma zamanaşımı geçmiş demektir. AB-PGM’nce A. CBS’ye hitaben yazılan 3.3.14 tarihli yazıyla “Adana Barosu Avukatları” ibareli tarihsiz şikâyet dilekçesi ile adli yönden gerekli işlemlerin yapılması ve olayın araştırılması istenmiş, yapılan soruşturma sonucunda düzenlenen 22.6.15 tarihli soruşturma raporuyla A. 5. İcra Müd. S.B.’nin 16.9.13 – 24.10.13 tarihleri arasında elden para aldığının teknik araçlarla izleme neticesinde elde edilen somut deliller ile sübut bulduğu belirtilip disiplin cezası yönünden değerlendirme yapılarak karar alınması için dosya AB-PGM’nce yüksek disiplin Kuruluna (YDK) sevk edilmişse, rüşvet suçunun 3.3.14 günü idarece öğrenildiği, bu nedenle en geç 3.9.14 günü disiplin soruşturmasına başlanması gerektiği söylenemez. Zira idarenin olayın S.B.’ye yönelik kısmından ve eylemlerin somut olarak içeriğinden 3.3.14 tarihli yazıyla haberdar olduğu kabul edilemez. Burada disiplin soruşturması olur’u 4.6.15 günü alınmışsa 6 aylık soruşturma zamanaşımı dolmamış demektir (Kon. BİM. 3. D, 15.10.19, 19/425, 19/1382).
- Ceza Verme Zamanaşımı
DMK m. 125/E-g kapsamına giren fiillerin önemli kısmı kesintisiz (mütemadi) suç niteliğindedir. Fiilin icrasının hemen sona ermeyip bir süre devam ettiği suç tipi olan kesintisiz suçlarda suç tarihi, temadinin sona erdiği ana göre tayin edilir. Ör. S. Adliyesi Mübaşiri S.S.’nin evrakların bir kısmını elden tebliğ ettiği halde parasını mahkeme veznesine iade etmeyerek uhdesinde tutması, keşif gideri bilirkişi ücreti vb. işlemler için aldığı paranın artan kısmını da mahkeme veznesine iade etmemesi şeklinde gerçekleşen eylemi bakımından, tebligat, keşif, bilirkişi ücreti, araç ücreti olarak harcanmak üzere kendisine teslim edilen paranın bir kısmını uhdesinde tutması eyleminin mütemadi suç olması, disiplin cezasına konu eyleminin suçun tespit edildiği 4.12.14 t. kadar devam etmesi karşısında, zamanaşımı süresinin başlangıç tarihinin bu tarih olarak kabul edilmesi gerekir (Ank. BİM. 2. D, 13.3.18, 18/163, 18/534). Kurum tarafından ’07 ilâ ’11 yılları arasında yapılan spor malzemesi alımı işlerinde ihale komisyonlarının usulüne uygun çalıştırılmaması, üyelerin fiili olarak teklif alma ve değerlendirme süreçlerine katılmaması, üyelerin komisyonda görevlendirildiklerine dair bildirim yapılmadan satın alma servisi tarafından düzenlenen ve birçoğu ile ilgili önceden tamamlanmış belgeler imzalatılmak suretiyle işlem tesis edilmesi, muayene kabul işlemleri sırasında malzemelerle ilgili kontrol yapılmadan düzenlenen belgelere imza atmalarının sağlanması şeklinde gerçekleşen olayda, 12.10.12 tarihinde DMÇ cezası verilecek olursa, ‘07 yılından ’11 yılına kadar devam eden eylemlerin 12.10.10 tarihine kadar olan kısmının zamanaşımına uğraması nedeniyle değerlendirme dışı bırakılması, sonrakilerin cezaya konu edilmesi gerekir (D. 12. D, 27.6.18, 16/7069, 18/2842). Zimmet fiili 23.1.09 tarihinde başlayıp 13.10.09 tarihine kadar devam etmiş ve 21.7.11 tarihinde YDK tarafından DMÇ cezası verilmişse, 2 yıllık ceza verme zamanaşımı süresinin başlangıcı zimmetin son bulduğu 13.10.09 tarihi olduğundan, zamanaşımı süresi geçmemiş demektir (D.5.D, 11.1.17, 16/16457, 17/801; aynı mealde: D. 12. D, 8.6.00, 99/3070, 00/2620; D. 12. D, 21.5.10, 10/2373, 10/2743; İst. BİM. 2. D, 19.7.19, 19/887, 19/1255; Erz. BİM. 1. D, 6.9.18, 17/4332, 18/1854). Aynı şekilde Okul Hizmetlisi H.E.’nin 15.6.10-15.1.14 tarihleri arasında okullarda görevlendirilen ücretli öğretmenlerin ders ücretlerinde kesintiler yaparak biriken tutarı kendi hesaplarına aktarmak yoluyla zimmetine para geçirmesi eyleminden ötürü hakkında YDK tarafından 14.1.’16 tarihinde DMÇ cezası verilmişse, karar tarihinin DYS tarafından 20.1.16 olarak kaydedilmesi 2 yıllık zamanaşımı süresi geçirildikten sonra işlemin tesis edildiği manasına gelmez (Adn. BİM. 1. D, 15.4.21, 20/611, 21/873). B. Dev. Has. maaş hesabından bankaya gönderilen elektronik posta (e-mail) üzerinde oynama yaparak kişisel hesabına 18.8.11 – 18.3.14 tarihleri arasında kalan muhtelif tarihlerde toplam 18.927 TL haksız para transferi gerçekleştiren Mutemet M.Ş.G. hakkında DMÇ cezası 4.12.14 tarihinde tesis edilmişse, 18.8.11, 4.11.11, 17.1.12, 16.7.12 ve 15.10.12 tarihli ödemelere ilişkin eylemler yönünden 2 yıllık ceza zamanaşımı süresinin dolduğu, 15.1.13 ve 18.03.2014 tarihli ödemeler yönünden ise dolmadığı kabul edilmelidir (D. 12. D, 21.3.18, 16/7132, 18/1245). Zira zimmet suçunda zamanaşımı para veya eşyanın kuruma iade edildiği değil mal edinildiği tarihten başlar (D. 12. D, 3.6.09, 09/1608, 09/3379). TRT-HSYD Bşk. Yrd. S.A.’ya atılı fiilin, üç farklı ihalede bir hizmet alınmadığı halde alınmış gibi sahte belgeler düzenlenmesini sağlayarak bu belgeleri ve ödeme yazılarını onaylamak suretiyle K. Prod. Ltd. Şti’ye Aralık ’14 ve Mayıs ’15 dönemlerinde 5 ay süreyle KDV dahil 118.000 TL karşılıksız ödeme yapılmasına sebebiyet vermesi olması, bu iki dönemden Mayıs ‘15 dönemi ile ilgili olan kısmındaki hizmetin Aralık ’14 dönemindeki üç aylık hizmetin devamı niteliğinde olması, buna göre 23.3.15 t. komisyon kararına bağlı olarak karşılıksız yapıldığı iddia olunan son ödeme işleminin 20.5.15 günü gerçekleşmesi, dolayısıyla S.A.’nın komisyon kararlarını imzalamış olmakla yetkilerini kullanması, sonraki ödeme işlemlerinin belirtilen komisyon kararlarına bağlı olarak 5 ay boyunca 20.5.15 gününe kadar devam etmesi karşısında, 5.5.17 günü tesis edilen ve 10.5.17 günü olur verilen dava konusu işlemde 2 yıllık ceza verme zamanaşımının dolmadığı kabul edilmelidir (Ank. BİM. 2. D, 18.1.19, 18/3025, 19/53). Memur E.İ.’nin eşi Ö.İ. ile anal yoldan birlikte olup bunu görüntülü olarak 30.6.17 tarihinde kaydederek telefonunda saklaması eyleminde zamanaşımı, söz konusu görüntü telefonda kayıtlı kaldığı ve silinmeyerek saklandığı sürece (süregelen eylem) işlemeye başlamaz, ele geçirilen telefonun incelendiği 11.1.19 tarihinde işlemeye başlar (İzm. BİM. 2. D, 26.10.21, 21/1874, 21/2110).
F. YAPTIRIM BAKIMINDAN ÖZELLİK GÖSTEREN HALLER
- Yaptırım Tayininde Ölçülülük İlkesinin Gözetilmesi
DMÇ cezası tayin edilirken, “ölçülülük” ilkesi gereğince suç ile doğuracağı sonuç arasında adil bir denge gözetilir. İKM’nin “uyuşturucu madde kullanma” eylemi ölçülülük ilkesi dikkate alındığında DMK m. 125/E-g değil m. 125/B-d kapsamında değerlendirilir. Zira hakkında ceza mah.’nce herhangi bir cezai yaptırım cihetine gidilmemiş, TCK m. 191 uyarınca iyileştirilmesi ve topluma kazandırılması amacıyla tedavi ve denetimli serbestlik (DS) tedbirine karar verilmiş, fiilin görevini yapmasına engel olduğu ve kamu hizmetini olumsuz etkilediği yönünde bir tespitte bulunulmamıştır (D. 12. D, 9.3.21, 21/700, 21/1120; D. 5. D, 21.12.17, 16/37725, 17/24699; D. 5. D, 14.3.19, 17/16132, 19/1986; D. 5. D, 4.1.17, 16/18734, 17/149; D. İDDK, 18.3.15, 14/3369, 15/804; Gaz. BİM. 5. D, 20.1.20, 19/1904, 20/56; Erz. BİM. 1. D, 3.10.19, 19/762, 19/1565; aksi yönde: Ank. BİM. 2. D, 27.1.21, 20/2118, 21/79; İzm. BİM. 2. D, 13.5.20, 20/394, 20/612; Erz. BİM. 1. D, 30.1.20, 19/1327, 20/122).
Aynı şekilde ekonomik sıkıntısı nedeniyle bankalara yaptığı başvurusu, maaşı üzerinde icra kesintisi bulunduğu için reddedilen memur A.Y.’nin, yardım istediği aracı komisyoncularca üzerinde gerçeğe aykırı değişiklik yapıldığını iddia ettiği maaş bordrosunu kredi başvurusunda kullanması (D. 12. D, 28.1.20, 17/3137, 20/681; Ank. BİM. 2. D, 23.9.20, 20/2164, 20/1610); A. Adliyesi Z. Kâtibi N.Ş.’nin Ankara’da çalıntı araçları satarak dolandırıcılık faaliyeti yapan örgüt lideri C.T.’ye mahkeme dosyalarıyla ilgili bilgiler aktarması (D. 5. D, 12.12.17, 16/18117, 17/24013) eylemlerinden ötürü orantılılık ilkesi göz ardı edilerek DMÇ ile cezalandırılmaları hukuka aykırıdır. E. CBS İl. ve İnf. Bür. Z. Kâtibi H.Ç.’nin, eşinin tahliye durumunu öğrenmek için kaleme gelen şikayetçi M.A.’ya kendisiyle 1 saat birliktelik yaşaması karşılığında eşini infaz kurumundan çıkaracağı vaadinde bulunması eyleminden ötürü hakkında ceza mah. tarafından “cinsel taciz” suçundan mahkumiyet kararı verilmiş olsa bile, cinsel taciz fiilini işlediği yönünde müşteki beyanından başka bir ifade yoksa, kamera görüntülerinden de ses içermediğinden konuşmanın içeriği saptanamıyorsa (D. 5. D, 27.11.2018, 16/42941, 18/17717); İ. Adliyesi Mübaşiri S.A. hapisle cezalandırılan bir sanığın annesiyle yaptığı görüşmede Ankara’da tanıdığı avukatlar olduğunu, kararı düzelterek oğlunun serbest bırakılmasını sağlayabileceğini söyleyerek kendisinden değişik tarihlerde 63.000 TL para almış ve fakat “yetkili olmadığı iş için yarar sağlama” suçundan ceza mah.’nce cezalandırılmışsa (D. 5. D, 24.4.17, 16/19365, 17/11376); B. İcra Mah. Z. Kâtibi G.B. bir dosyanın bilirkişi incelemesi yapılmak üzere ATK’ya gönderilmesine karar verilmesi nedeniyle taraflarca yatırılan masrafları vezneden çekmesine rağmen dosyayı ATK’ya göndermemiş ve parayı uzun süre üzerinde tutmuş, ceza mah.’nce suç ihmal suretiyle görevi kötüye kullanma olarak kabul edilmişse (D. 5. D, 11.1.17, 16/15624, 17/832); C. Kap. İnfaz Kurumu’nda İKM M.K.’nın aldığı borç para karşılığında hükümlü ya da yakınlarından menfaat elde ettiği yönünde bir tespit bulunmadığından görevi kötüye kullanma suçundan beraat etmesi, borç veren hükümlü K.T. ile eşinin de borç parayı kendi rızasıyla verdikleri, karşılığında bir talepleri olmadığını beyan etmeleri dikkate alındığında (Kon. BİM. 1. D, 12.11.20, 20/1141, 20/1639); O. İcra Müd. Yrd. S.T.’nin bir takip dosyasında S.B.’nin maaşına alacaklısının haciz yapılması talebi üzerine UYAP üzerinden oluşturduğu 10.2.15 günlü maaş haciz müzekkeresi tarihini el ile 9.2.15 olarak değiştirerek hacizde öncelik almak amacıyla önceki tarihte oluşturulduğu izlenimi vermesi olayında, resmi belgede sahtecilik suçundan yargı kararı ile beraat etmiş olması karşısında (Sam. BİM. 1. D, 27.12.18, 18/668, 18/1376) suç ile ceza arasında makul ölçü bulunmadığından DMK m. 125/E-g uyarınca tecziyesi mümkün olmaz.
- Adliyesi Z. Kâtibi İ.A.’nın evli olmasına rağmen başka biri ile karı-koca hayatı yaşaması, bu ilişki devam ederken bir başka kişi ile de ilişki yaşamaya başlaması, söz konusu ilişki karmaşası içinde birçok menfi olayın gerçekleşmesine neden olması eylemleri, hakkında düzenlenen sicil raporlarında iffet ve istikameti konusunda olumsuz bir değerlendirmeye yer verilmemiş olması karşısında, DMÇ cezası gerektirecek ağırlık ve nitelikte sayılamaz (D. İDDK, 17.10.12, 10/2834, 12/1613; D. 12. D, 23.10.09, 09/3735, 09/5713). G. Vergi Mah. Yazı İşl. Müd. Vek. T.K.’nın emanet hesabındaki parayı uhdesine geçirmediğinin belirlenmesi, nitelikli zimmet suçundan G. Ağır C.M. tarafından yargılanarak neticede görevi ihmal suçundan cezalandırılması karşısında, ölçülülük ilkesi gözetildiğinde reddiyat makbuzları ile posta tevdi listelerini karşılaştırma ve gerekli denetim ve gözetim görevini yerine getirmemek kapsamında olan eylemi DMK m. 125/E-g değil m. 125/C-a’daki suçu oluşturur (D. 12. D, 15.5.06, 05/7113, 06/1954).
Fiilin memurun göreviyle ilgisi bulunmaması, görevde olunmayan yer ve zamanda ve toplumdan gizlenerek ika edilmesi, alenen işlenmediğinden özel hayat çerçevesinde kalması, mağdurun kaybolduğu ihbarı üzerine soruşturmaya başlanması, mağdurun şikâyetçi olmaması nedeniyle reşit olmayanla cinsel ilişki suçundan KYOK verilmesi karşısında, memurun reşit olmayan S.N.Ö. ile cinsel ilişki yaşaması tek başına DMK m. 125/E-g kapsamında görülemez (Kon. BİM. 1. D, 16.9.21, 21/583, 21/1333).
- Ceza Mah. Kararlarının Yaptırıma Etkisi
Yargısal içtihatlarda ağırlıklı olarak; “masumiyet karinesi”nden hareketle disiplin suçu ile adli suçun unsurlarının örtüşmediği durumlarda idare mah.’lerince ceza mah. kararı beklenmeden disiplin cezasının hukukilik denetime tabi tutulabileceği; her iki suçun unsurlarının aynı tipiklikte olduğu durumlarda ise, ancak ceza mah. kararı beklenerek disiplin cezasıyla ilgili uyuşmazlığın karara bağlanabileceği yaklaşımı benimsenmiştir (Gaz. BM. 5. D, 30.6.20, 19/1596, 20/877). Daha açık ifadeyle, disiplin soruşturmasına konu suç/lar TCK’da da açıkça aynı tipiklikte suç olarak tanımlanmış (rüşvet, zimmet, suç örgütüne yardım etme, görevi kötüye kullanma, uyuşturucu madde ticareti, resmi belgede sahtecilik vs.) ve ceza yargılamasına da konu edilmişse, memurun bu fiil/leri işleyip işlemediği ancak ceza mah.’nce verilecek kararın kesinleşmesi sonucunda belirlenebilir. Bu durumda, ceza davasının sonuçlanıp sonuçlanmadığının id. mah.’nce araştırılması, sonuçlandıktan sonra disiplin cezasına konu fiil/lerin işlenip işlenmediği konusunda yeniden bir değerlendirme yapılarak karar verilmesi gerekir (D. 12. D, 10.2.21, 21/648, 21/557; D. 5. D, 4.7.17, 16/9709, 17/19764; D. 5. D, 20.4.17, 16/23290, 17/10969; İst. BİM. 2. D, 24.6.20, 19/1741, 20/680). Ör. Ç. Kap. İnfaz Kurumu’nda yapılan koğuş aramasında eşyaları arasında esrar maddesi ele geçirilen hükümlü E.T.’nin aynı kurumda İKM A.S. tarafından kendisine verildiği beyanı üzerine A.S. hakkında DMK m. 125/E-g uyarınca idari soruşturma başlatılması ve TCK m. 188/3’ten yürütülen adli soruşturma kapsamında Ç. Ağır C.M.’ye kamu davası açılması halinde bu durum geçerlidir (D. 5. D, 9.1.17, 16/20118, 17/578). Disiplin soruşturmasına konu suç aynı zamanda TCK’da da açıkça suç olarak tanımlanmışsa, memur hakkında ikna suretiyle irtikap suçundan CBS tarafından KYOK verilmesi (D. 12. D, 22.6.21, 21/3376, 21/2255) halinde DMK m. 125/E-g’deki suçun sübuta ermediği kabul edilir. Memurun eyleminin hem adli suç, hem de disiplin suçu oluşturduğu durumlarda, ceza mah.’nce verilecek hüküm, disiplin soruşturmasına konu suçun yüz kızartıcı ve utanç verici olup olmadığının tespitinde disiplin makamları ve idari yargı mercilerine “karine” teşkil eder. Ör. İKM Ö.Ö. hakkında “banka veya kredi kartını kötüye kullanma” suçundan İ. CBS tarafından başlatılan adli soruşturma, şikâyetçiye ait kredi kartını onun rızasıyla bulunduğu yerden alarak onun verdiği şifre ile kullandığı gerekçesiyle suçun yasal unsurlarının oluşmadığı gerekçesiyle verilen KYOK kararı kesinleşmişse, hırsızlık suçunu işlediği kabul edilerek DMK m. 125/E-g uyarınca cezalandırılması olanaksızdır (D. 5. D, 9.10.18, 16/49819, 18/16359). Keza T. İcra Müd. Yrd. S.A.’nın bir şirketin bir başka şirkete olan borcu nedeniyle gemi motorunu haczederek muhafazası için H.K.’yi yed-i emin, günlük muhafaza bedelini de 1.500 TL olarak belirlemesi, haciz işlemine mukabil rüşvet olarak ayakkabı vs. isteyerek menfaat temin ettiğinin ileri sürülmesi olayında, ceza mah.’nce rüşvet alma ve verme suçundan beraat etmesi ve bu kararın kesinleşmesi karşısında, DMK m. 125/E-g’deki suçu sübuta ermiş demektir (D. 5. D, 18.12.17, 16/16822, 17/24528). Memurun DMK m. 125/E-g uyarınca cezalandırılıp bu cezası kesinleştikten sonra CBS tarafından hakkında KYOK verilmesi, İYUK m. 53’te belirtilen yargılamanın yenilenmesi nedenleri arasında değildir (D. 12. D, 25.9.13, 11/1429, 13/6637).
- Suçun Bazı Önemli Neticeleri
TCK m. 53’te belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı 1 yıl veya daha fazla süre ile hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile Devletin güvenliğine karşı işlenmiş suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan mal varlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından mahkûm olma hâlinde; hakkında disiplin yönünden Ad. Bak. YDK tarafından DMÇ cezası verilmesinin yanı sıra, ilgili memur memuriyete alınmada gerekli niteliklerden birini kaybetmiş olacağından, DMK. m. 48/A-5, m. 98/b uyarınca ayrıca idarî yönden de görevine son verme işlemi yapılır. Ancak DMK m. 48/A-5 ile DMK m. 125/E’nin uygulaması birbirinden farklı olduğundan, her iki hüküm bağımsız değerlendirilir. Memurluğu alınmanın şartlarının düzenlendiği DMK m. 48/A-5’in uygulanmasında belli suçlardan yapılan ceza yargılamasının sonucuna göre hareket edilmekteyken, DMK m. 124 vd. hükümlerde disiplin cezası yürütülecek disiplin soruşturması sonucuna bağlanmış, m. 131’de idarenin ceza yargılaması sonucu ile doğrudan bağlı olmadığı belirtilmiştir (D. 12. D, 2.10.13, 13/1722, 13/6836).
KAYNAKÇA
Arıca, Mehmet Nadir, Kamu Görevlileri Soruşturma Rehberi- I, İlksan Matbaası, Ank. ’06.
Aydın, Devrim, Yüz Kızartıcı Suç, (Mümtaz Soysal Armağanı), MBV Y, Ank. ’09.
Coşkun, Hakan, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na Göre Disiplin Suçları ve Disiplin Soruşturmaları Danıştay Kararları Üzerine Bir İnceleme, (YYLT), MKÜSBE, Hatay ’09.
Çiçek, Hayrettin, Devlet Memurları Hakkında Disiplin Soruşturması: Türkiye Uygulaması, (YDT), DEÜSBE, İzm. ’11.
Dilek, Muzaffer, Memur Disiplin Hukuku ve Disiplin Soruşturmasının Temel Esasları, TİD, Y: 71, S: 423, Haz. ’99.
Dursun, Selman, Yüz Kızartıcı Suç Kavramı, PD, S: 36, Tem-Ey. ’03.
Kaman Karan, Nur, Devlet Memurluğunun Sona Ermesi, 1. Bs, Seçkin Y, Ank. ’03.
Kamış, Cansu, 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nda Düzenlenen Memuriyetin İrade Dışı Sona Ermesi Halleri, (YYLT), UÜSBE, Ank. ’20.
Kaya, Özgür, Danıştay Kararları Işığında Disiplin Hukukunun Başlıca İlkeleri, (YYLT), TODAİE, Ank. ’10.
Kaya, Sinem, İdari Usul İlkeleri Açısından Disiplin Hukuku, (YYLT), HBVÜLEE, May. ’19.
Livanelioğlu, Ömer Asım, Memur Disiplin Hukuku, THE Y, Ank. ’03.
Oğurlu, Yücel, İdari Yaptırımlar Karşısında Yargısal Koruma, Seçkin Y, Ank. ’01.
Sağlam, Mehmet, Disiplin Suç ve Cezalarına İlişkin Esaslar ve Uygulaması, (YDT), SÜSBE, Kon. ’03.
Sancakdar, Oğuz, Memurun Hizmet Dışı İlişkilerinin Disiplin Hukukuna Etkisi, (Yıldızhan Yayla Armağanı), GsÜ Y, İst. ’03.
Taşkın, Ahmet, Kamu Görevlileri Disiplin Hukuku, 1. Bs, Seçkin Y, Ank. ’06.